(τχ 8-9) Κύριο άρθρο με τίτλο "Ενωμένοι σε καινούργιους αγώνες". Επίσης ανακοίνωση συνεργασίας της Ιερής Ταξιαρχίας με την ΠEAN.

(τχ 10) Έκτακτη έκδοση με περιγραφή της διαδήλωσης της 25ης Ιουνίου.

(τχ 12) Σημειώνεται: «Το φύλλο τούτο που βγαίνει στην ιδρυτική μέρα της "Ιερής Ταξιαρχίας" είναι αφιερωμένο στους αλησμόνητους συναγωνιστές μας που έπεσαν σαν ήρωες κάτω από τα πλήγματα του κατακτητή. Περήφανοι εμείς για τους ηρωικούς αυτούς συντρόφους μας, τους δίνουμε την υπόσχεση ότι θα συνεχίσουμε τον τίμιο αγώνα τους και θα δικαιώσουμε τα όνειρά τους».

(τχ 17) Κύριο άρθρο με τίτλο "Στο χρόνο της λευτεριάς". Άλλα άρθρα: "Ο αγώνας και η πνευματική ζωή των νέων, Ελληνικός κομμουνισμός. Αγώνας και Φιλολογία" [αναφέρεται στους Πρωτοπόρους].

(τχ 20) Κύριο άρθρο με τίτλο "Στη διάθεση πανεθνικής Κυβερνήσεως" [αναφέρεται στην ίδρυση της ΠEEA και την χαρακτηρίζει ως εξής: "Οικτρή κωμωδία εκλογέων και υποψηφίων, που μαζί τους δεν ντράπηκαν να εμφανισθούν άνθρωποι που απαιτούσαν να περνούνε σαν ξέχωρες προσωπικότητες του τόπου. Προγραμματισμένη απόπειρα διάλυσης κάθε οργανωμένης εθνικής δύναμης, με σκοπό τη μονοπωλιακή διατήρηση του Ε.Λ.Α.Σ. που εκδηλώθηκε με τη διάλυση και δολοφονία του Ψαρρού [...] Και στο εσωτερικό, αφάνταστη αύξηση της τρομοκρατίας, με συνεργούς τα γερμανικά αποσπάσματα που κατά εκατοντάδες θερίζουν αθώο κόσμο, σ' αντίποινα μεμονωμένων δολοφονιών που τα όργανα της Π.Ε.Ε.Α. διαπράττουν"].Άλλα άρθρα: "Ο Ριζοσπάστης και η προπαγάνδα της παράταξής του. Τα ελληνικά νειάτα και η οργάνωσή μας, Νίκος Βαλσάμης, Απ' τη ζωή της Ι.T., O Εθνικός κόσμος υποστηρίζει αμέριστα τη συγκρότηση πανεθνικής, Επίσημη ανακοίνωση".

Συντάκτες: "Β. Λαμπίρης, A. Κουρούκλης, Π. Πάτρας" (Μάγερ σ. 330)

Βιβλιογραφία: Αναγνωστόπουλος σ. 70-72· Μάγερ σ. 330· Φλάισερ σ. 37.

Για το παράνομο τυπογραφείο της "Ιερής Ταξιαρχίας" που είχε εγκατασταθεί στο υπόγειο του σπιτιού του Μαρινόπουλου στην οδό Σολωμού, δίνει πληροφορίες ο Κ. Καζολέας στη συνέντευξή του στο Αρχείο της EPT.

Αρχείο EPT τχ 5 (φωτογραφία)

ΒΒ/ΜΠΕΝ τχ 2-3, 8-9, 10

ΓΑΚ (Αρχ. Πετιμεζά Κ52Α'-1) τχ 6, 11, 14

ΔΙΣ τχ 20

ΔΦΛ τχ 22, 23

ΕΒΕ τχ 4 (Ιαν. 1943), τχ 4 (έκτ. έκδ.)

ΕΛΙΑ τ 2, 3, 6, 6 (έκτ. έκδ.), 7, 8-9, 10, 20

ΕΣΗΕΑ τχ 5

ΙΑΠΜ τχ 2-3, 4 (έκτ. έκδ.), 6, 6 (έκτ. έκδ.), 7, 10-13, 15-17

ΜΜΠ/ΙΑ τχ 11, 12, 13 με κωδικούς 258/159, 258/160, 258/161

ΕΙΚΟΝΑ

13. Τίτλος του τχ 5 του αρ *17

*18. Ελληνόπουλο

ΑΘΗΝΑ 1942-1943

Υπότιτλος: "Ιερή Ταξιαρχία"

Αθήνα

Κυκλοφόρησαν 2 τχ τον Δεκέμβριο του 1942 και τον Φεβρουάριο του 1943.

Αριθμός φύλλου 1    Δεκέμβριος 1942

» » 2/3 Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1943

Δεν είναι γνωστό αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Σχήμα: 22x17 εκ. 4 σ. πολυγραφημένο μονόστηλο

Από το κύριο άρθρο του τχ 1 με τίτλο "Εμπρός Ελληνόπουλα!": «Το "Ελληνόπουλο", βγαίνοντας αυτήν ακριβώς τη στιγμή κι' απευθυνόμενο σ' όλους τους Έλληνες μαθητές κ' εφήβους, δεν βγαίνει για να προσθέση ένα ακόμη φύλλο στον ελεύθερο τύπο του υποδούλου Ελληνισμού, αλλά φιλοδοξεί, συγκεντρώνοντας γύρω του όλα τα Ελληνόπουλα, να εκφράση τις ελπίδες και τους πόθους τους, να εμφανίση τους αγώνες και τις θυσίες τους, να οργανώση τις τάξεις τους και να τονώση το ηθικό τους για μιαν Ελλάδα ελεύθερη, μεγαλωμένη γεωγραφικά και ηθικά, χαρούμενη κι αδελφωμένη, σύμβολο και παράδειγμα πολιτισμού και ηθικού μεγαλείου για την ανθρωπότητα».

Περιεχόμενα:

(τχ 1) "Τα Ελληνόπουλα εν δράσει, Αξονικά ανέκδοτα, Κι ένα μαθητικό απ' την Ελλάδα, Οι Έλληνες έδωσαν την αποφασιστική καμπή στη μάχη της Αφρικής, Οι Αντάρτες κυριαρχούν στα βουνά μας, Οι υπονομευτές του Εθνικού Αγώνα [αναφέρεται σε άρθρο της Μαθητικής Φωνής του EAM Μαθητών, αρ. φ. 5, 1.12.1942]".

(τχ 2/3) "Να εντείνουμε τον αγώνα, Στον κόσμο της Λευτεριάς, Άξια Ελληνόπουλα, Αγώνα κι όχι λόγια, Αιώνια ίδιοι, Τα συνθήματά μας".

ΓΕΝ (Αρχ. Τσουδερού) τχ 1

ΕΣΗΕΑ τχ 2/3

ΕΙΚΟΝΑ

14. Πρώτη σελίδα του τχ 2-3 του αρ. *18

19. Εργαζόμενα Νιάτα

ΑΘΗΝΑ [1942]

Υπότιτλος: [Όργανον του EEAMN]

Αθήνα

Κυκλοφόρησε από το EEAM Νέων της Αθήνας το 1942. Ίσως συνέχειά του αποτελεί το έντυπο με τον ίδιο τίτλο που εκδίδει από την άνοιξη του 1943 ο Συνδικαλιστικός Τομέας της ΕΠΟΝ της Αθήνας.

Βιβλιογραφία: Ιστορία της Αντίστασης σ. 1474.

Λανθάνει

20. Ζωντανά Νειάτα

ΑΘΗΝΑ 1942

Υπότιτλος: Εθνικοαπελευθερωτικό όργανο των εκπολιτιστικών οργανώσεων των Νέων

Μόττο: Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή

παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.

[Εκδίδεται από το EAMN]

Αθήνα

Κυκλοφόρησαν 8 τχ από τον Μάρτιο μέχρι τον Δεκέμβριο του 1942. Το πρώτο τχ κυκλοφόρησε στις 4 Μαρτίου του 1942. Είναι ακόμη γνωστά τα εξής:

Αριθ. φύλ. 1      4 Μαρτίου       1942

» » 2 24 Μαρτίου 1942

» » 3 27 Απρίλη 1942

» » 4 Ιούλιος 1942

» » 6 Σεπτέμβριος 1942

» » 8 Δεκέμβρης 1942

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση και το 1943.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: τχ 1-3 10 δρχ., τχ 4 20 δρχ., τχ 6 30 δρχ.

Ο Ανταίος (AΙΙ σ. 336) σημειώνει για το έντυπο: «Από τις αρχές του Μάρτη (4.3.42) εκδίδεται ένα από τα καλύτερα παράνομα έντυπα της περιόδου, τα "Ζωντανά Νιάτα''-"Εθνικοαπελευθερωτικό όργανο των εκπολιτιστικών οργανώσεων" με συνεργασίες προσκόπων, νέων διανοουμένων κ.λ.π.».

Βιβλιογραφία : Ανταίος AΙΙ σ. 336, 352, 499, 506, 507· Λιακόπουλος σ. 45, 107· Φλάισερ σ. 38.

Λανθάνει

*21. Ιερολοχίτης

ΛΑΡΙΣΑ 1942-1946

Υπότιτλος: Όργανο της Δ.Ε. του (Θεσ/κού Ιερού Λόχου) (τχ 1-3)

Όργανο του Πανθεσσαλικού Συμβουλίου της ΕΠΟΝ Θεσσαλίας (χρ. A' τχ 2)

Όργανο του Συμβουλίου Περιοχής Θεσσαλίας της "Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων ΕΠΟΝ (τχ 15-16)

Έκδοση του Συμβουλίου Περιοχής ΕΠΟΝ Θεσσαλίας (τχ 21-22)

Μόττο: (τχ 2) Τ'αντρειωμένου ο θάνατος δίνει ζωή στα νιάτα (υπέρτιτλος)

"Παλεύω και τραγουδάω / Άμα χρειαστεί πιάνω το όπλο / Άμα λάχει ξαίρω να πεθαίνω / Άμα δεν πεθάνω πάλι τραγουδάω / παλεύω και τραγουδάω / η ζωή είναι δικιά μου / Η λευτεριά είναι δικιά μου. Αλμπανικό τραγούδι" (αριστερά από τον τίτλο)

(τχ 15-16) Θάνατος στο φασισμό - Λευτεριά στο Λαό (υπέρτιτλος) Παλεύω και τραγουδώ (κάτω από το σχέδιο επονίτη)

(τχ 21-22) Χτίζουμε και τραγουδάμε

Λάρισα, Σπ. Σπυρίδη 18 Β (τχ 21). Αρχισυντάκτης: Θανάσης Ματίκας (τχ 21)

Κυκλοφόρησαν 26 τχ από τον Σεπτέμβριο του 1942 μέχρι τον Νοέμβριο του 1946. Έχουν επισημανθεί τα παρακάτω τχ:

[Χρόνος A']   Αρ. φύλ.    1   22-9-42

» » » » 3 20-12-42

Χρόνος A' » » 2 20 Αυγούστου 1943

» » » » 4 19-12-43

» » » » 8 25 Φλεβάρη 1944

» Β' » » 12 27-7-44

» » » » 15 28 Σεπτέμβρη 1944

» » » » 16 30 Νοέμβρη 1944

ΕΙΚΟΝΑ

15. Τίτλος του τχ 21 του αρ. *21

Ιερολοχίτης

Περίοδος Δ'     Αρ.  φύλ. 21    7 του Φλεβάρη 1946

» » » » 22 23 του Φλεβάρη 1946

» τρίτη » » 23 10-11-1946

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: τχ 3 100 δρχ., τχ 2 200 δρχ., τχ 8 5.000δρχ., τχ 15 500.000 δρχ., τχ 16 4 δρχ., τχ 21-22 200 δρχ.

Σχήμα: τχ 1-8 35x22 εκ. 4 σ. με αρίθ. πολυγραφημένο μονόστηλο

τχ 15-22 42x28 εκ. 2-4 σ. με αρίθ. ανά τχ πεντάστηλο

Στο τχ 1 κύριο άρθρο με τίτλο: "Ο Ιερολοχίτης για τη Λευτεριά": «Μέσα απ' τις φλόγες και τα ερείπια της Χιτλερικής κόλασης, ο "ΙΕΡΟΛΟΧΙΤΗΣ" κάνει την πρώτη του εμφάνιση σαλπίζοντας εθνικό εγερτήριο και μαχητικό προσκλητήριο της νέας μας γενιάς. Ο "ΙΕΡΟΛΟΧΙΤΗΣ'' στέκεται πάνω από [δυσανάγνωστο] και πολιτικά συμφέροντα. Είναι όργανο εθνικό απελευθερωτικό, αντιφασιστικό και προοδευτικό. Εκπροσωπεί την ενιαία εθνική οργάνωση της νέας μας γενιάς, το "ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΙΕΡΟ ΛΟΧΟ" το ενσαρκώνει τους κοινούς πόθους τα κοινά ιδανικά και τα κοινά συμφέροντά της, ανεξάρτητα από πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανεξάρτητα από φύλο, εθνική και κοινωνική προέλευση. [...]». Η Λευτεριά, όργανο της Κ.Ε. του EAMN, στις 10 Δεκεμβρίου 1942, χαιρετίζει τη δημιουργία του ΘΙΛ και την έκδοση του εντύπου του (βλ. Ανταίος ΑΙΙ σ. 383). Ο ΘΙΛ είναι από τις οργανώσεις που ιδρύουν την ΕΠΟΝ, κι έτσι από τον Φεβρουάριο του 1943 το έντυπο αλλάζει υπότιτλο, και γίνεται όργανο της ΕΠΟΝ. Με το τχ του Αυγούστου 1943 (αρ. φύλλου 2) αρχίζει καινούρια αρίθμηση. Μετά την απελευθέρωση, η εφημερίδα περνάει μια νόμιμη περίοδο (βλ. τχ 16 σ. 1) για να ξαναγίνει με το τχ 23 παράνομη (βλ. Νέα Γενιά του Κ.Σ. της ΕΠΟΝ, τχ 78 σ. 12-13, "Η Θεσσαλία παράνομη!") Αυτό πρέπει να είναι από τα τελευταία τχ· η εφημερίδα κλείνει στα τέλη του 1946.

Περιεχόμενα: (τχ 3) "Ειδήσεις του πολέμου. Περίληψη του καταστατικού

του ΘΙΛ και ύμνος του. Ανακοίνωση της Δ.Ε. του ΘΙΛ".

Μόνιμες στήλες: (τχ 15, 16) "Τ' αετόπουλά μας (κατορθώματα και νέα απ' τη ζωή τους)"· "Τα Φαιδρά της Επανάστασης, του Σκιτς (χρονογράφημα)".

(τχ 21, 22) "Το χωνί μας, (Ειδήσεις και σχόλια)"· "Από τη ζωή και τη δράση της Θεσσαλικής νεολαίας, (Αλληλογραφία κ.τ.λ.)".

Άρθρα: (τχ 15) "Πόλεμος και αναδημιουργία, Ο EΛAΣ εξολοθρεύει τους εχθρούς, Τα λεύτερα νιάτα της Καρδίτσας πολεμούν και χτίζουν, Η Μάχη (με υπογρ. T.), Η ηρωική μας Αθήνα. Με τους καινούριους δασκάλους, Εθνική Κυβέρνηση, Δυο ιστορικές επέτειες, Λόχοι Νεολαίας, Η κινητοποίηση των Τρικκάλων, Απ' τη ζωή και την πάλη της Θεσσαλικής νεολαίας, Ο πολεμικός ξεσηκωμός συνεχίζεται".

(τχ 16) Κύρια άρθρα: "Χτίζουμε κι αγρυπνούμε. Εχτροί του Έθνους, Η αυτοδιάλυση της ΠΕΕΑ και του Εθνικού Συμβουλίου, Η Θεσσαλική νεολαία κι η ανοικοδόμηση - Ο ρόλος της ΕΠΟΝ, Από έκδοση σε έκδοση, Οι καβαλλάρηδες της ΕΠΟΝ στη μάχη της Μελιάς (με υπογρ. Μ. Στ.), Το τραγούδι της ΕΠΟΝ, της Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη· Στα στενά του Δαμασιού, του Β. Πάσχου· Μάχη η Επονίτισα· Το διήγημά μας. Τα νιάτα μπροστά, του Τάκη Καλαμπουρδάκη· και άλλα ανυπόγραφα άρθρα (σχόλια και ειδήσεις)".

(τχ 21) "Νέοι της Θεσσαλίας ενωθείτε για το μέλλον σας, του συν. Γιάννη Μάγνη· Η Κυπριακή νεολαία ονειρεύεται τη μέρα που λεύτερη θα σμίξει με τη μητέρα Ελλάδα..., μιλά ο γραμ. της AON Κύπρου Γ. Σαββίδης· Η ΕΠΟΝ προσχωρεί στην Παγκόσμια Ομοσπ[ονδία] Δημοκρατικής Νεολαίας, (φωτογραφία)· Με τους νέους δασκάλους της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Λαρίσης, του επονίτη Φιλολάου· Το τραγούδι της ειρήνης, ποίημα· Ο οδηγισμός στο Βόλο, συνέντευξη με την κ. Νίκη Σαμαρά Τοπική Έφορο Οδηγών του Βόλου, του Θ.Μ.· Τ' αετόπουλα. Ιστορία που απευθύνεται στα Αετόπουλα,

Δάφνη· Στη Σοβ. Ένωση και τα πιο τολμηρά όνειρα γίνονται πραγματικότητα, από εκπομπή Μόσχας· Το διήγημά μας. Η Φυλακισμένη Μάνα. Γραμμένο για το φίλο μου Γιώργο Ζαχάρο επονίτη, που δολοφόνησαν οι εβενίτες του Καζακλάρ, του Τάσου Φλογερού· Η Πνευματική Πρωτοπορεία Νέων, της Λίτσας Ανδρίτσου, μέλους του Διοικ. Συμβουλίου· Απόφαση του A' Πανελλαδικού Αντιφασιστικού-Δημοκρατικού Συνεδρίου της ΕΠΟΝ (δημοσιεύεται ολόκληρη η απόφαση)".

(τχ 22) «Εμπρός με καινούργιο παλμό, του συναγ. Γ. Πρόγρη γιατρού προέδρου της ΕΠΟΝ Νομού Λάρισας· Ημέρα ενότητας, του σύν. Χαρ. Σισμάνη Γραμματέα Συμβουλίου Περιοχής Θεσσαλίας (με ξυλογραφία που εικονίζει νεαρούς επονίτες)· Οι μεγάλοι μας φίλοι χαιρετίζουν την ΕΠΟΝ· Το "Λάφυρο", του επονίτη Αγ. Αθανασόπουλου [διήγημα]· 23 Φλεβάρη, του Λεφτέρη Ραφτόπουλου [ποίημα]· Διάφορες φιλολογικές ειδήσεις· Το ποδόσφαιρο στη Θεσσαλία, Συνέντευξη με τον σύν. Π. Αλαμανιώτη Γραμματέα της Ε.Π.Σ. Θεσσαλίας· "Με τις κοινές εξορμήσεις θα επιτύχωμεν την αγάπην και αλληλεγγύην της νεολαίας", συνέντευξη με τον κ. Κοτσάφτη Περιφ. Έφορο Προσκόπων Λαρίσης· 23 Φλεβάρη 1946, Απολογισμός δράσης της ΕΠΟΝ Θεσσαλίας των Δ. Φλούλη-Γ. Κίσαβου· Δυο ώρες με τις νέες εργάτριες του Ματσάγγου, της επονίτισας Ρίτας Κάβουρα».

Εικονογράφηση :

(τχ 15, 16) Ξυλογραφία δίπλα στον τίτλο που εικονίζει ένοπλο επονίτη.

(τχ 15) Ξυλογραφία "Ο δρόμος για τη Νέα Ζωή".

(τχ 16) Ξυλογραφία "Χτίζουμε τη Νέα Ζωή..." (Σκίτσο του συν. Μ.).

(τχ 21) Ξυλογραφία δίπλα στον τίτλο. Υπάρχουν επίσης φωτογραφίες με τις εξής λεζάντες: στη σ. 1 "Ο συναγ. Τίμος καπετάνιος του επονίτικου Ουλαμού του Μπουκουβάλα προσφέρει την πολεμική σημαία στο Συνέδριο", [στο A' Πανελλαδικό Συνέδριο της ΕΠΟΝ], στη σ. 2 Φωτογραφία του Γ.

Ζαχάρου, στη σ. 4 "Επονίτες και Επονίτισες του Τυρνάβου σε μια εξωραϊστική τους εξόρμηση", στη σ. 4. "Οι Επονίτες της Λάρισας στην ποδοσφαιρική συνάντηση με τον Ηρακλή". Στα τχ της παράνομης περιόδου η εικονογράφηση είναι πολύ φτωχή.

Βιβλιογραφία: τχ 1 σ. 1 "Ο Ιερολοχίτης για τη Λευτεριά"· τχ 16 σ. 1 "Ο Ιερολοχίτης": "Σε λεύτερες, νόμιμες πια συνθήκες θα βγαίνει ο Ιερολοχίτης. [...] Στην περίοδο της μαύρης σκλαβιάς ο Ιερολοχίτης μ' όλες τις τεχνικές δυσκολίες κι ελλείψεις στάθηκε ο φωτεινός καθοδηγητής κι εμψυχωτής της Θεσσαλικής νεολαίας στον αγώνα της για το ξεσκλάβωμα. [...] Στους νέους μεγάλους αγώνες της θεσσαλικής νεολαίας για την ανοικοδόμηση, ο Ιερολοχίτης θα προσφέρει και πάλι με τις εκδόσεις του, πλούσια τη συμβολή και τη βοήθειά του"· Νέα Γενιά του Κ.Σ. της ΕΠΟΝ, τχ 78, σ. 12-13, "Η Θεσσαλία παράνομη!" [φωτογραφία τχ 23]· Ανταίος ΑΙΙ σ. 383, 467, 477, 488, 499, 512, 519· Ανταίος Β σ. 289, 391, 488· Λ. Αρσενίου, Η Θεσσαλία στην Αντίσταση, Αθήνα 1966, τ. Α', σ. 309, για τον ΘΙΛ σ. 80-84· Χ. Γκόντζος-Κ. Αναστασάκος, Οι Εκπαιδευτικοί στην Εθνική Αντίσταση, εκδ. Δίπτυχο, Αθήνα 1985, σ. 315· Ιστορία της Αντίστασης, τ. Γ', σ. 1139· Ιστορία της Αντίστασης σ. 1472, 1475· εφ. Ο Ρήγας, Όργανο της Πανθεσσαλικής Επιτροπής του ΕAM, 11 Αυγούστου 1943, χρ. A', αρ. φ. 2, σ. 5, "Ο εθνικός τύπος στη Θεσσαλία"· Φατσέα σ. 136, 139· Φλάισερ σ. 39· Λιακόπουλος σ. 40, 107.

Αρχείο ΕΠΟΝ τχ 1, 3, 15, 16

EEA τχ 21, 22

ΠEAEA τχ 8

22. Κοινωνική Ενότης

ΑΘΗΝΑ 1942

Υπότιτλος: [Όργανο της "Πολιτικής Διαπαιδαγωγήσεως των Νέων"]

Αθήνα

Κυκλοφόρησαν 3 τχ από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο του 1942.

Βιβλιογραφία: Μάγερ σ. 323.

Λανθάνει

23. Λεύτερη Νέα

ΑΘΗΝΑ 1942

βλ. 33. Η Φωνή της Νέας

ΑΘΗΝΑ 1942

Βιβλιογραφία: Ιστορία της Αντίστασης σ. 1474.

Αναφέρεται ως όργανο της ομώνυμης οργάνωσης. Είναι όμως γνωστό ότι το παράνομο όργανο της Λ.N. είχε τίτλο Η φωνή της νέας.

*24. Λευτεριά

ΑΘΗΝΑ 1942-1943

Υπότιτλος: Όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΕAM των Νέων.

Αθήνα. Τυπογραφείο: υπόγειο καταφύγιο στην Κοκκινιά [από έκθεση δράσεως της ΠΕΑΝ που βρίσκεται στη ΔΙΣ]

Κυκλοφόρησαν 5 τχ από τον Μάιο του 1942 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1943.

Αριθμ. φύλλου 1   29 Μαΐου         1942

» » 2 24 Σεπτέμβρη 1942 Έκτακτη έκδοση

                        [4] 10 Δεκεμβρίου 1942

Αριθμ. φύλλου 5     5 Φλεβάρη     1943 Έκτακτη έκδοση

Το τχ 5 ήταν και το τελευταίο, αφού τον Φεβρουάριο του 1943 το EAM Νέων διαλύεται και περνάει στην ΕΠΟΝ.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: τχ 1 10 δρχ., τχ 2 20 δρχ. τχ 5 100 δρχ.

Σχήμα: τχ 1 20x15 εκ. 4 σ. με αρίθ. δίστηλο

τχ 5 28,5x21 εκ. μονόφυλλο τυπωμένο κι από τις 2 όψεις τρίστηλο.

Η Λευτεριά είναι από τις πρώτες νεολαιίστικες εφημερίδες καθαρά αντιστασιακού περιεχομένου και παράνομη. Στο πρώτο της φύλλο σημειώνεται: «Η "Λευτεριά" έρχεται να σκορπίσει νέα ρίγη ενθουσιασμού και πίστης σ' ολόκληρη τη νέα γενιά, να τη βγάλει στο αστραφτερό φως του αγώνα, πούναι ο μόνος δρόμος για τη λευτεριά. Με την αγάπη και την πραχτική βοήθεια όλων των νέων, η "Λευτεριά" θα γίνει η εγερτήρια σάλπιγγα που θ' αντηχήσει σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας, σε κάθε ελληνική καρδιά. Καλούμε τους νέους, να διαδώσουν με φανατισμό τη "Λευτεριά", να την ενισχύσουν οικονομικά και με συνεργασία, έτσι που να γίνει η Πανελλαδική φωνή των νέων [...]». Στο 5° και τελευταίο τχ σημειώνεται ήδη καθαρά η ανάγκη μιας νέας, πιο πλατιάς οργάνωσης, που θα 'ρθει να καλύψει η ΕΠΟΝ. Συγκεκριμένα στο τχ 5 σ. 2, 4°

ΕΙΚΟΝΑ

16. Πρώτη σελίδα του τχ 1 του αρ. *24

σημείο της απόφασης της Κ.Ε. του EAM Νέων: "4ο) Μπροστά στην πραγματικότητα των κοινών κινδύνων των κοινών πόθων και ιδανικών, μπροστά στην πραγματικότητα της αλματώδικης ανάπτυξης των ενιαίων εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων που δημιουργήθηκαν στην πορεία του EAMN (EEN*, ΕΜΝ**, Λ[εύτερη] Ν[έα]), με την προοπτική καινούργιων αφάνταστα πιο μαχητικών κοινών αγώνων της νέας γενιάς, η ολομέλεια της ΚΕ εκφράζει θερμή ευχή στις διοικήσεις των οργανώσεων που συμμετέχουν, να δώσουν όλες τους τις δυνάμεις τους και να κάνουν το παν για την πραγματοποίηση της πλέριας ενότητας της νέας γενιάς με τη δημιουργία μιας ενιαίας πανελλαδικής εθνικοαπελευθερωτικής οργάνωσης νέων που θα ολοκληρώσει τους σκοπούς του EAMN και θα δώσει σάρκα και οστά στους πόθους ολόκληρης της νεολαίας της χώρας μας". Διατυπώνεται λοιπόν για πρώτη φορά η ανάγκη για την ίδρυση της ΕΠΟΝ και εκφράζεται ο οραματισμός των στελεχών του EAM Νέων για μια άλλου τύπου πια παρέμβαση της νεολαίας. Στο καινούριο σχήμα θα γίνει προσπάθεια να προσεγγιστούν πολύ ευρύτερα στρώματα νέων και να διοχετευθεί εκεί η διάθεσή τους για αντίσταση.

Σε άρθρο του τχ 5 σ. 2 με τίτλο "Να ο δρόμος μας", με υπογραφή "Λεύτερη Νέα" [=Ηλέκτρα Αποστόλου] αναφέρεται: «Όταν στα τέλη του Ιούνη μαζευτήκαμε λίγα, μετρημένα κορίτσια κι' αποφασίσαμε να ιδρύσουμε τη "Λεύτερη Νέα", δε μπορούσαμε να φανταστούμε πως η οργάνωσή μας θάπερνε μια τόσο γοργή ανάπτυξη μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Σήμερα, ύστερα από έξ μήνες μονάχα, τα μέλη της μετριούνται σε χιλιάδες. Η "Λεύτερη Νέα" τραβάει σαν μαγνήτης τα ζωντανά κορίτσια της χώρας μας γιατί το πρόγραμμά της ανταποκρίνεται πέρα για πέρα στους σημερινούς πόθους και τα ιδανικά τους». Μια και η "Λεύτερη Νέα" υπήρξε από τις

—————————————

* Εθνικοαπελευθερωτική Εργατοϋπαλληλική Νεολαία

** Ενιαία Μαθητική Νεολαία

ΕΙΚΟΝΑ

17. Πρώτη σελίδα του τχ 5 του αρ. *24

(για τον θάνατο του Μ. Κωνσταντινίδη, έκτακτη έκδοση)

ιδρυτικές οργανώσεις της ΕΠΟΝ μπορούμε εδώ να δούμε την προετοιμασία των Επονιτισσών.

Περιεχόμενα: τχ 1 "Το Συμφωνητικό μας [διευκρινίζονται οι όροι με τους οποίους οι νέοι προσχωρούν στο EAMN και διατυπώνονται οι επιδιώξεις του, βλ. αναδημοσίευση Ανταίος ΑΙ σ. 180], Ανοιχτό γράμμα της Κ.Ε. του EAMN προς όλες τις εθνικές οργανώσεις νέων κι όλους τους νέους Έλληνες [βλ. Ανταίος AΙΙ σ. 324-327], Ο αγώνας της νεολαίας για την ζωή της".

τχ 2 [στην κορυφή της πρώτης σελίδας σημειώνεται με κεφαλαία:] "Η ολόπλευρη φασιστική επίθεση στο Πανεπιστήμιο και τους φοιτητές μας, είναι επίθεση ενάντια σ' ολόκληρη τη νέα γενειά. Καταχτητές και προδότες πάνε να μας σιδεροδέσουν και να μας στείλουν στο Ανατολικό Μέτωπο. Όλες οι οργανώσεις του EAMN και οι έξω του EAMN εθνικές οργανώσεις στο πλευρό των φοιτητών-σπουδαστών-μαθητών [...]". Κύριο άρθρο με τίτλο "Στη Μάχη" [βλ. Ανταίος AΙΙ σ. 343].

Το τχ 3 δεν βρέθηκε ούτε έχουμε πληροφορίες για τα περιεχόμενά του.

τχ 4 Δημοσίευση των στίχων του ύμνου του EAMN [Ανταίος AΙΙ σ. 368]. Στο ίδιο τχ αναγγέλλεται η δημιουργία του "Θεσσαλικού Ιερού Λόχου": «Στο "Θεσσαλικό Ιερό Λόχο" που συγκρότησαν τα νιάτα της Θεσσαλίας, συγκεντρώθηκαν κιόλας χιλιάδες μέλη και ρίχτηκαν στην πάλη στην πόλη, το χωριό και το βουνό. Έχουμε μπρος μας το πρώτο έντυπό τους, τον "Ιερολοχίτη", τετρασέλιδο, πολυγραφημένο, που βγαίνει παράνομα στη Λάρισα» [βλ. αναδημοσίευση Ανταίος AΙΙ σ. 383].

τχ 5 [στην πρώτη σελίδα φωτογραφία του νεκρού φοιτητή Μ. Κωνσταντινίδη. Στην κορυφή της πρώτης σελίδας σημειώνεται με κεφαλαία:] "Νέοι και Νέες η πρώτη επέτειο του EAMN (5-2-1943) ας σημάνει καινούργια εξόρμησή μας [...]", Απόφαση της ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜΝ [διατυπώνονται οι στόχοι της πάλης], Η πρώτη επέτειο του

EAMN, Χαιρετισμός στις εμπόλεμες με το φασισμό νεολαίες [της Κ.Ε. του EAMN], Να ο δρόμος μας, με υπογρ. Λεύτερη Νέα [=Ηλέκτρα Αποστόλου], Εισφορές για τον αγώνα μας".

Βιβλιογραφία: Ανταίος AI σ. 180, 252, 253· Ανταίος AΙΙ σ. 324-327, 343, 368, 383, 395-397· Ιστορία της Αντίστασης σ. 1474· Π. Καρυκόπουλος, 200 χρόνια Ελληνικού τύπου, Αθήνα 1984, σ. 128· Λιακόπουλος σ. 33, 35, 43- Μαχητής, Ελεύθερο Φοιτητικό Φύλλο τχ 2.

ΓΑΚ (Αρχ. Πετιμεζά Κ52) τχ 1

ΕΛΙΑ τχ 5