*270. Νέος Αντιφασίστας

[ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ] 1944

Υπότιτλος: Όργανο του Γραφείου Ε.Π.Ο.Ν. της Χ Μεραρχίας

Μόττο : Είμαστε νέοι αντιφασίστες - Θεμελιωτές της νέας γενιάς

[Δυτική Μακεδονία.] (Ανταίος Β σ. 452)

Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του 1944. Επισημάνθηκε μόνο το δεύτερο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:

Χρόνος A' Αριθ. Φύλλου 2    1 του Μάρτη 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: 5.000 (Ανταίος B σ. 452)

Σχήμα: 29x20 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο κι απ' τις δύο όψεις δίστηλο

Στη στήλη "Οι απόψεις μας" υπάρχει ένα σχόλιο με τίτλο "Πού υστερούμε...": "Υστερούμε όμως στο μέτωπο της διαφώτισης. Υστερούμε στο μέτωπο της ψυχαγωγίας. Γιατί; Γιατί δεν μας έδωσαν καιρό οι πολεμικές επιχειρήσεις. Η δικαιολογία είναι σωστή. Παρ' όλα αυτά όμως η καθυστέρηση μένει καθυστέρηση, και πρέπει να ξεπεραστεί. Με τα μούτρα στη δουλειά. Μην ξεχνάμε πως έχουμε τρία μέτωπα. Στην ώρα της επιφυλακής να συζητάμε, να μελετάμε τα μαθήματά μας. Την ώρα που τουφεκάμε να τραγουδάμε. Τέτοιους μας ζητάει ο αγώνας κι' ο Λαός". Φαίνεται ανάγλυφη εδώ η σφαιρική άποψη της ΕΠΟΝ για τους νέους.

Άλλα άρθρα: «"Εγκληματίες πολέμου...", Οι απόψεις μας, Η μάχη της Κρανιάς».

Βιβλιογραφία: Ανταίος Β σ. 452.

ΓΓΤΠ τχ 2 (φωτοτυπία)

ΠΕΑΕΑ τχ 2

*271. Νέος Μαχητής

ΑΠΟΚΟΡΩΝΑΣ - ΣΦΑΚΙΑ 1944

Υπότιτλος: Όργανο του Π.[εριφερειακού] Σ.[υμβουλίου] Ε.Π.Ο.Ν. Αποκόρωνα - Σφακιών

Αποκόρωνας - Σφακιά [Νόμος Χανίων]

Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του 1944. Επισημάνθηκε μόνο το τρίτο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:

Αρ. Φύλ. 3    Ιούλης 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων, άγνωστος

Τιμή: [αναγράφεται η ένδειξη αλλά όχι το ποσόν]

Σχήμα: 29,5x20 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο κι απ' τις δύο όψεις μονόστηλο

Από το κύριο άρθρο με τίτλο "Τρέξετε άτιμοι" του τχ 3, όπου σημειώνεται: "Αδέλφια συναγωνιστές! η ώρα του λυτρωμού σιμώνει. Αλλά και η λύσσα του τυράννου μεγαλώνει. Πάνω στο ψυχομαχητό του κάνει την τελευταία προσπάθεια για να μας ξεσκληρίση. Εναντιωθήτε σ' αυτή την άτιμη ενέδρα: αρπάξτε του όλοι μαζύ το δολοφονικό μαχαίρι και μπήξετέ του το στην καριά όσο μπορείτε στην καριά".

Άλλα άρθρα: "Απ' τη σκοπιά μας. Θέλουνε στάρι, Βαγγέλης Κτιστάκης [νεκρολογία], Μετά την E.O.K. και την A.O.K., Από τη δράση μας".

Βιβλιογραφία: Ανταίος ΑΙΙ σ. 520· Φλάισερ σ. 42.

Αρχείο ΕΠΟΝ

*272. Νέος Μαχητής

ΔΥΤΙΚΗ ΠΥΛΙΑ 1944

Υπότιτλος: Όργανο Επαρχιακού Συμβουλίου Ε.Π.Ο.Ν. Δυτ. Πυλίας

Μόττο: [δυσανάγνωστο]

Δυτική Πυλία [Νομός Μεσσηνίας]

Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1944. Επισημάνθηκαν τα εξής τχ:

Αριθ. Φύλλου 3    10 Φλεβάρη 1944

       " "            4     23 Φλεβάρη 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: 1.000 δρχ.

Σχήμα: 28x19 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο και από τις δύο όψεις δίστηλο

Από το άρθρο με τίτλο "23 Φλεβάρη" (τχ 4 σ. 1): "Νειότη χρυσωμένη, ελπιδοφόρα, γιόρτασε σήμερα... Άφησε για μια μέρα την καρδιά σου λεύτερη και το νου σου ξαλαφρωμένο από τις έγνοιες του αγώνα και έλα να γιορτάσης τη Μέρα σου, το ιστορικό σημάδι από όπου ξεκινάει η Λευτεριά σου κι ο Λυτρωμός σου... Πάνε πια της σκλαβιάς τα χρόνια, που βαρειά καταχνιά τα σκέπαζε και τάσκιαζε των τυράνων η φοβέρα... [...] Καταλάβαμε πια η Νεολαία της Ελλάδας και οι νεολαίες όλου του κόσμου πως για να λευτερωθούμε από τούτη την τυραγνισμένη και άχαρη ζωή θα πρέπει να παλαίψουμε και να αγωνιστούμε ολόψυχα και να οργανωθούμε για την πάλη μας".

Άλλα άρθρα: (τχ 3) "[Δυσανάγνωστος ο τίτλος του κύριου άρθρου που αναφέρεται στα Τάγματα Ασφαλείας], Δράση του ΕΛΑΣ, Από την οργανωτική ζύμωση της ΕΠΟΝ, Από την εκπολιτιστική προσπάθεια της ΕΠON".

(τχ 4) "Ένας χρόνος δουλειάς της ΕΠΟΝ, Τα Φλογοβόλα μας της Αθήνας".

Συνεργάτες: "Θανάσης Μπουρνιάς" (βλ. Σχινάς σ. 140).

Βιβλιογραφία: Σχινάς σ. 140: «Η ΕΠΟΝ της Πυλίας εξέδιδε την Επονίτικη εφημερίδα "Νέος Μαχητής". Έβγαινε κάθε μήνα και κυκλοφορούσε στις οργανώσεις των χωριών της Πυλίας. Επικεφαλής του συνεργείου της έκδοσης ήταν ο Θανάσης Μπουρνιάς γραμματέας του Συμβουλίου της ΕΠΟΝ Πυλίας».

Αρχείο ΕΠΟΝ

273. "Νέος Μαχητής"

[ ; 1 1944

Υπότιτλος: Δεκαπενθήμερο Όργανο της υποδειγματικής ανταρτοομάδας "Ε.Λ.Α.Σ.-Ε.Π.Ο.Ν." 1ης Ταξιαρχίας

Είναι γνωστό μόνο το δεύτερο τχ:

Χρόνος A' Αριθ. Φύλλου 2    25 Μάρτη 1944

Έκτακτη Πανηγυρική Έκδοση

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Τιμή: 5.000 δρχ.

Περιοδικότητα: Δεκαπενθήμερο

Τίτλος κύριου άρθρου: "Εμπρός για την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας!".

Βιβλιογραφία: Ανταίος ΑΙΙ σ. 509· Φατσέα σ. 141.

Λανθάνει

*274. Τα Νιάτα

ΑΘΗΝΑ - ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1944-1945

Υπότιτλος: Όργανο της Ε.Π.Ο.Ν. Αθήνας-Πειραιά (τχ 1-12)

Έκδοση της Ε.Π.Ο.Ν. Αθήνας (τχ 14)

Μόττο: Το μόττο αλλάζει από φύλλο σε φύλλο. Αναφέρονται ενδεικτικά:

(τχ 1) Με τη χρυσή της νιότης πανοπλία / το θάρρος, την ορμή, τη λεβεντιά / ορμάμε στον αγώνα, στη θυσία / για την Ελλάδα, για τη Λευτεριά.

(τχ 2) Με το τσαπί και το δρεπάνι, με τη γκλίτσα και το τσεκούρι, με το σφυρί και το όπλο, με το τραγούδι και το θέατρο, με τη μουσική, το βιβλίο και τον τύπο γίνετε καταλυτές της σκλαβιάς, οικοδόμοι μιας νέας Ελλάδας. (Απ' την Διακ. της Πλατειάς Ολομέλειας του Κ.Σ.)

(τχ 3) Σπάμε την άτιμη την αλυσίδα / που μας εβάρενε θανατερά / θέλουμε λεύτερη εμείς Πατρίδα / και πανανθρώπινη τη Λευτεριά.

(τχ 7) Δακρύζει στ' όνομά σου του κόσμου η νεολαία

Κι' όλοι θωράμε τη γροθιά σου τη σφιγμένη

Με περηφάνια διαλαλάμε. "Η Καλλιθέα

μεσ' τη σκλαβιά, αφέντη το λαό της σταίνει".

Αθήνα· (τχ 14) Διεύθ.[υνση] Φρ. Ρούζβελτ 15. Μία έκτακτη έκδοση αναφέρει: Πειραιάς· το ίδιο ισχύει και για τα τχ 3 και 11.

Υπεύθυνος ύλης (τχ 14): Χρ. Πασαλάρης

Κυκλοφόρησαν 14 τχ από τον Μάιο του 1944 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 1945. Επισημάνθηκαν όλα, εκτός του τχ 13, το οποίο εγκαινιάζει και τη νόμιμη περίοδο εκδόσεως.

ΕΙΚΟΝΑ

83. Πρώτη σελίδα του τχ 3 του αρ. *274

Χρόνος 1ος Έκτακτη Έκδοση    31 Ιούλη 1944

       " "             Αριθ. φύλ. 7         8 Αυγούστου 1944

      " "                    " "        8        23 Αυγούστου 1944

      " "                   " "         9        12 Σεπτέμβρη 1944

     " "                    " "      10         22 Σεπτέμβρη 1944

     " "                    " "      11        27 Σεπτέμβρη 1944

     " "                    " "      12         4 Οκτώβρη 1944

    " "                    " "       14        28 Δεκέμβρη 1945

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν το τχ 14 ήταν και το τελευταίο.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: τχ 1-3  10.000 δρχ., τχ 4-5  30.000 δρχ., τχ 7-8  100.000 δρχ., τχ 9-12  1 εκατ. δρχ., τχ 14  50 δρχ.

Σχήμα: τχ 1-12 29x20 εκ. μονόφυλλο τυπωμένο κι απ' τις δύο όψεις

τχ 14 35x25,5 εκ. μονόφυλλο τυπωμένο κι απ' τις δύο όψεις

Το περιοδικό παρουσιάζει στην έκδοσή του ένα κενό ενός χρόνου και πλέον. Ενώ έχει μια τακτική έκδοση από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο του 1944, η έκδοση διακόπτεται, για να εμφανιστεί ένα τχ τον Δεκέμβριο του 1945, που συνεχίζει την αρίθμηση και παραπέμπει στο προηγούμενο έντυπο με την ένδειξη: Βγαίνει από τις 5/5/44. Στο τχ αυτό, που πρέπει να είναι και το τελευταίο, μια και λιγοστά επονίτικα έντυπα συνεχίζουν το 1946, δεν αναφέρεται τίποτε σχετικά με τη διακοπή της εκδόσεώς του. Τα περισσότερα τχ έχουν σαν τόπο έκδοσης την Αθήνα, ενώ μερικά αναφέρουν τον Πειραιά. Το έντυπο έβγαινε προφανώς με συνεργασία των δύο τοπικών οργανώσεων. Δεν επισημάνθηκε κάποιο ιδιαίτερο άρθρο που να εκφράζει τους στόχους της εκδόσεως.

Περιεχόμενα: Την βασική ύλη του εντύπου αποτελούν τα κύρια άρθρα και κάποιες μόνιμες στήλες. Τα κύρια άρθρα αναφέρονται συνήθως σε ειδήσεις του πολέμου ή σε μάχες του ΕΛΑΣ καθώς και στους αγώνες της ΕΠΟΝ. Σε κάποια κύρια άρθρα γίνεται η δημοσίευση επίσημων κειμένων της οργάνωσης,

όπως στο τχ με την ένδειξη Έκτακτη Έκδοση, οπού δημοσιεύεται η "Απόφαση της Γ' Συνδιάσκεψης της Ε.Π.Ο.Ν. του Συμβουλίου Περιοχής Πειραιά". Άλλα κύρια άρθρα ενδεικτικά: (τχ 7) "Ενώ η νίκη πλησιάζει", (τχ 8) "Να ματαιώσουμε την επιστράτεψη", (τχ 10) "Κάτω απ' τη σημαία της Ε.Π.Ο.Ν.". Εκτός από το κύριο άρθρο, υπάρχουν κάθε φορά ένα ποίημα ή τραγούδι αντάρτικο, το χρονογράφημα, ειδήσεις από την Ευρώπη, γράμματα από το μέτωπο. Το τχ 14 έχει ειδική στήλη με τον τίτλο "Επονίτικη Χαρά", όπου αναφέρονται νέα της οργάνωσης.

Εικονογράφηση: Δίπλα στον τίτλο, απ' το τχ 3 και μετά, υπάρχει σχέδιο που εικονίζει ένα νέο να σπάει τις αλυσίδες του. Στο τχ 14 υπάρχουν 2 φωτογραφίες επονιτών καθώς κι ένα σκίτσο.

Βιβλιογραφία: Ανταίος ΑΙΙ σ. 508· Ιστορία της Αντίστασης σ. 1474· Πάνος Καρυκόπουλος, 200 χρόνια Ελληνικού Τύπου 1784-1984, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1984, σ. 128· Λιακόπουλος σ. 88· Φατσέα σ. 133.

ΔΦΛ τχ 11 (φωτοτυπία)

ΕΒΕ τχ 1-5, έκτ.έκδ., 7-9

EΛIA τχ 3, 4, 7-10, 12

ΕΜΑΕΕ τχ 3, 9, 12 (φωτοτυπία), 14 (φωτοτυπία)

ΕΣΗΕΑ τχ 7, 8, 10

ΠΕΑΕΑ τχ 2, 8

*275. Νιάτα

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ 1944

Υπότιτλος: Όργανο του Ε.[παρχιακού] Σ.[υμβουλίου] Μεγαλόπολης της Ε.Π.Ο.Ν.

Μόττο: Θέλουμε λεύτερη Εμείς Πατρίδα και πανανθρώπινη τη Λευτεριά.

Μεγαλόπολη [Νομός Αρκαδίας]

Επισημάνθηκε μόνο το πρώτο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:

Περίοδος Β' Αριθ. Φύλλου 1    4 Μάη 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω ποια ήταν η A' Περίοδος εκδόσεως του εντύπου ούτε αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: 5.000 δρχ.

Σχήμα: 22,5x18 εκ. 4 σ. με αρίθ. τρίστηλο

Από το κύριο άρθρο κατά της επιστράτευσης με τίτλο "Να μη μας επιστρατέψουνε": "Η Νεολαία της Μεγαλόπολης που τόσο θαρραλέα αντιμετώπισε τις περσινές απόπειρες του Φλεβάρη για επιστράτεψη των Γερμανών, που πάλαιψε τόσο πρόθυμα και ενθουσιώδικα πλάι στον υπόλοιπο λαό ενάντια στους μισαρούς κουρσάρους της Ευρώπης, δεν υποκύπτει στις βδελυρές [δυσανάγνωστο] της φασιστικής κλίκας της Μεγαλόπολης. Απαντάει περίφανα. Γιόμισαν τα χωριά από παληκάρια που έφυγαν από την πόλη, για να μη γίνουν αδελφοκτόνοι, για να μη βάψουνε τα χέρια τους με αίμα αγωνιστών της Λευτεριάς".

Άλλα άρθρα: "Έξω από τη σκλαβιά, Απόφαση της πλατειάς Ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου της Ε.Π.Ο.Ν., Απ' τη δράση μας".

Αρχείο ΕΠΟΝ

*276. Τα Νιάτα

ΠΥΡΓΟΣ 1944

Υπότιτλος: Όργανο του Συμβουλίου Πόλης Πύργου της Ε.Π.Ο.Ν.

Πύργος

Επισημάνθηκε μόνο το πρώτο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:

Χρόνος 1 Αρ. Φυλ. 1    1 Μάη 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: 1.000 δρχ.

Σχήμα: 29x21 εκ. 4 σ. με αρίθ. πολυγραφημένο δίστηλο

Από το άρθρο με τίτλο "Πρωτομαγιά του 1944" όπου αναγγέλλεται η έκδοση της εφημερίδας: "Σήμερα περνάμε για τέταρτη φορά την πρωτομαγιά, τη γιορτάσιμη μέρα της δουλειάς, κάτου από τη σκλαβειά. Για τέταρτο χρόνο τον ιδρώτα μας και τους κόπους μας τ' αρπάζει ο καταχτητής. Γι' αυτό έχει ξεχωριστή σημασία το βγάλσιμο της εφημερίδας μας τούτη τη μέρα".

Άλλα άρθρα: "Η αναγκαστική στρατολογία, [έκκληση για ανταποκρίσεις], Η ακρίβεια. Τ' αητόπουλο, Το δέμα του αντάρτη" κ.ά. δυσανάγνωστα.

Αρχείο ΕΠΟΝ

*277. Νίκη 

ΑΘΗΝΑ 1944

Υπότιτλος: Όργανο του Κέντρου Αθηνών της Ιερής Ταξιαρχίας

Αθήναι

Το πρώτο τχ κυκλοφόρησε στις 6 Μαρτίου 1944 κι είναι το μόνο που επισημάνθηκε.

Έτος A' Αριθ. φύλλου Ι    6 Μαρτίου 1944

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: 5.000 δρχ.

Σχήμα: 29x20 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο κι απ' τις δύο όψεις

Στο κύριο άρθρο του πρώτου τχ με τίτλο "Το Σάλπισμα των Ελληνικών ψυχών" σημειώνεται: "Έλληνες εγερθήτε... Χαρμόσυνα ψιθυρίζουν οι αγνές Ελληνικές καρδιές τον ενδόμυχο πόθο της Ελληνικής ύπαρξης, το ανόθευτο θρόισμα των Ελληνικών ψυχών στα αιθέρια κύματα της λεπτύτερης σύνθεσης των Ελληνικών σκέψεων, Ελληνικών διεκδικήσεων, Ελληνικών τάσεων. Σαν βοερή διαπασών μεταφέρεται το γλυκύμελπο τούτο τραγούδι της φυλής μας, ανάμεσα από τα πυκνά σκοτάδια της σκλαβιάς, από τα πυκνότερα ερέβη του μίσους και της κακίας, επάνω από τα λείψανα πληγωμένων και θανατωμένων πατριωτών".

EΛIA

ΕΙΚΟΝΑ

84. Πρώτη σελίδα του τχ 3 του αρ. *278

*278. Νιότη

ΑΛΜΥΡΟΣ 1944

Υπότιτλος: Δεκαπενθήμερο Όργανο τον Τμηματικού Συμβουλίου Αλμυρού της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων Ε.Π.Ο.Ν.

Μόττο: [δυσανάγνωστο]

Αλμυρός [Νομός Μαγνησίας]

Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές Ιανουαρίου του 1944. Επισημάνθηκε μόνο το τρίτο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:

Χρόνος A' Φύλλον 3ον    23 Φλεβάρη του 44

Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή : [αναγράφεται η ένδειξη αλλά όχι το ποσόν]

Σχήμα: 29x20 εκ. μονόφυλλο χειρόγραφο κι απ' τις δύο όψεις δίστηλο

Περιοδικότητα: Δεκαπενθήμερο

Από το κύριο άρθρο με τίτλο "Η πρώτη Επέτειος της ύδρισης της E.Π.Ο.Ν.": "Φάρος υπέρλαμπρος η απόφασις στις 23 Φλεβάρη της ενότητας της Ελληνικής γενειάς που σάλπιζε το πανελήνιο εγερτήρι ενάντια στο φασισμό και ντόπιο λεκέ. Την ίδια μέρα η Ελληνική γενειά σήκωσε στα ατσαλένια μπράτσα της το λάβαρο της επανάστασις κάτω από το γαλανό ουρανό ολόκληρης της Ελληνικής γης".

Άλλα άρθρα: «Απ' τη δράσι μας· Στήλη Φιλολογίας: "Του γδικιομού η ώρα φθάνει", [ποίημα του A. Κ.]· Τ' αετόπουλα· Άνοιγμα των σχολείων».

Αρχείο ΕΠΟΝ

*279. Ξεκίνημα

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1944

Υπότιτλος: Δεκαπενθήμερο λογοτεχνικό κι' επιστημονικό περιοδικό του Εκπολιτιστικού Ομίλου Πανεπιστημίου (Ε.Ο.Π.) (τχ 1-11/12)

Δεκαπενθήμερο λογοτεχνικό κι' επιστημονικό περιοδικό (τχ Οχτώβρη '44)

Μηνιάτικη εκπολιτιστική επιθεώρηση (τόμ. Β' τχ 1)

Θεσσαλονίκη· (τχ 1-9/10) "Τυπογραφείον Μ. Τριανταφύλλου, Αριστοτέλους 31"· (τχ 11/12 - τόμ. Β' τχ 1) «Τυπογραφείο "Νέα Αλήθεια", Μητροπόλεως 48»

Αρχισυντάχτης (τχ 1 - τχ Οχτώβρη '44): Μ.[ανόλης] Α. Αναγνωστάκης· (τχ Οχτώβρη '44 - τόμ. Β' τχ 1) Διευθύνεται από συνταχτική επιτροπή. Διευθυντής: Θανάσης Φωτιάδης.

Κυκλοφόρησαν 14 τχ από τον Φεβρουάριο ως τον Νοέμβριο του '44.

Χρόνος A' αρ. 1       του Φλεβάρη 1944

       " "       "   2          1 του Μάρτη 1944

      " "        "   3        20 του Μάρτη 1944

      " "        "   4        15 του Απρίλη 1944

      " "        "   5          1 του Μάη 1944

      " "        " 6/7         1 και 15 του Ιούνη 1944

      " "        "    8       15 του Ιούλη 1944

      " "        " 9/10     30 του Ιούλη - 15 Αυγούστου 1944

     " "         " 11/12    1 και 15 του Οχτώβρη 1944

Πανηγυρική έκδοση - Οχτώβρης 1944

Τόμος B' αρ. 1            Νοέμβρης 1944

Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος

Τιμή: τχ 1  20.000 δρχ., τχ 2-3  30.000 δρχ., τχ 4  40.000 δρχ., τχ 5  70.000 δρχ., τχ 6/7  200.000 δρχ., τχ 8  400.000 δρχ., τχ 9/10  100.000.000 δρχ., τχ 11/12  400.000.000 δρχ., τχ Οχτώβρη '44  600.000.000 δρχ., τόμ. Β' τχ 1  20δρχ.

Σχήμα: 23x16,5 εκ. 24-48 σ. ανά τχ δίστηλο με αρίθ. συνεχή (284 σ.)

ΕΙΚΟΝΑ

85. Εξώφυλλο του τχ 1 του αρ. *279

Το περιοδικό εκδίδεται και κυκλοφορεί νόμιμα από τον Εκπολιτιστικό Όμιλο Πανεπιστημίου (ΕΟΠ) Θεσσαλονίκης, που ήταν δημιούργημα της ΕΠΟΝ. Τα ονόματα του αρχισυντάκτη και του διευθυντή, (Μανόλης Αναγνωστάκης και Θανάσης Φωτιάδης), παραπέμπουν σε γνωστά στελέχη της ΕΠΟΝ. Το περιοδικό λοιπόν αποτελεί παράδειγμα νόμιμης αντίστασης και υλοποιεί τη γραμμή της ΕΠΟΝ για παρέμβαση σε μαζικούς χώρους και για προσέγγιση ευρύτερου κοινού. Αποτελεί ακόμη μία ενδεικτική περίπτωση συνδυασμού παράνομου και νόμιμου (μια αντιστασιακή οργάνωση υποκινεί ένα νόμιμο έντυπο). Η πολιτική δουλειά ήταν σε στενή σχέση με την πολιτιστική δουλειά, κι αυτό είναι ανάγλυφο στο Ξεκίνημα. Στο προγραμματικό άρθρο (τχ 1 σ. 3-4) σημειώνεται: "Ξεκίνημα μα και σταθμός μαζί. Θα ναι o καθρέφτης της φοιτητικής ψυχής. Δημιούργημα ανάγκης, που την πραγμάτωσε η τεράστια κίνηση που παρατηρήθηκε σ' όλες τις σχολές απ' τους αυριανούς επιστήμονες γύρω απ' την Τέχνη [...] Μέσα στις σελίδες του οι νέοι πνεματικοί εργάτες βρήκαν τη φιλοξενία κάθε επαινετής τους προσπάθειας". Και πράγματι, στο Ξεκίνημα φιλοξενούνται τα πρώτα δημοσιευμένα ποιήματα της γνωστής τριάδας της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς που την αποτελούν οι Μανόλης Αναγνωστάκης, Κλείτος Κύρου και Πάνος Θασίτης. Κι άλλοι όμως πρωτοεμφανιζόμενοι συνεργάτες συνέχισαν τη λογοτεχνική τους σταδιοδρομία, όπως οι Σταύρος Βαβούρης, Αντ. Ζαχαρόπουλος, Τάκης Σινόπουλος. Οι περισσότεροι συνεργάτες είχαν λογοτεχνικές φιλοδοξίες και μέσα από τις σελίδες του Ξεκινήματος ξεπήδησαν πολλοί ποιητές και πεζογράφοι. Σημαντικές είναι και οι μεταφράσεις. Τέλος το περιοδικό φιλοξένησε μελέτες των πανεπιστημιακών Ιμβριώτη, Σιγάλα, Βακαλόπουλου κ.ά., δείγμα του κλίματος συνεργασίας που αναπτύχθηκε. Αποτιμώντας την συνεισφορά του περιοδικού ο Φωτιάδης σημειώνει: "Είναι μια θαυμαστή πνοή μέσα στην ξερή κατοχή, μια

πνοή που φτάνει παντού και προκαλεί εκδηλώσεις ενθουσιασμού παντού".

Περιεχόμενα και συνεργάτες, όπως αναγράφονται στο εξώφυλλο κάθε τχ:

(τχ 1) «Δ. Καββάδα, Σαν πρόλογος· Της Σύνταξης, "Ξεκίνημα" (άρθρο)· Γ. Παρθένη, Το τραγούδι της χαράς (ποίημα)· Γ. Πετρή, Ανάμεσα στην αγάπη και το θάνατο (διήγημα)· Της Σύνταξης, Στη μνήμη του Κωστή Παλαμά· Δημ. Καρανίκα, Η σωφρονιστική προσπάθεια στην Ελλάδα μετά την Απελευθέρωση του 1821 (μελέτη)· Της Σύνταξης, Από τ' αριστουργήματα του λαού μας· Θ. Παπαδόπουλου, Επιστήμη, γλώσσα και ζωή· Β. Σταματίου, Ο δρόμος της ζωής (ποίημα)· Η. Θρακιώτη, Ανοιξιάτικο (ποίημα)· Ιωαν. Αγγελακοπούλου, Ανοιξιάτικες απορίες (ποίημα)· Π. Θασίτη, Έτσι είναι πάντα - Στον Μ. A.-ΚΙ· Μ. Γεωργίου, Στήλη της φοιτήτριας.

Μέσα στο δεκαπενθήμερο: Της Σύνταξης, Εκπαιδευτικά ζητήματα - Δημοτική Βιβλιοθήκη - Φοιτητικό αναγνωστήριο· T. Παπαδοπούλου, Η κίνηση της ΦΕΛ [Φοιτητική Επιτροπή Λέσχης]· Γιαν. Τσαλουχίδη, Ζωή και κίνηση του Ε.Ο.Π.· Της Σύνταξης, Εκπολιτιστική ζωή· Μ. Αναγνωστάκη, Κριτική του βιβλίου - Αλληλογραφία».

(τχ 2) «Αντ. Σιγάλα, Η Ευχή μας· Θ. Φωτιάδη, Ο Καταρράχτης (ποίημα)· Ν. Αποστολίδη, Τρικυμία (διήγημα)· Ν. Οικονόμου, Για σένα (ποίημα)· Δ. Καρανίκα, Η σωφρονιστική προσπάθεια στην Ελλάδα μετά την Απελευθέρωση του 1821 (συνέχεια)· Της Σύνταξης, Από τ' αριστουργήματα του λαού μας· Β. Παραλίκα, Το αξίωμα της αιτιότητας και η αρχή της αβεβαιότητας στη Φυσική· R. M. Rilke, Γράμματα σ' ένα ποιητή (Μετ. Θ. Παπαδόπουλος)· Αντ. Ζαχαρόπουλου, Βρυκόλακες (ποίημα)· Μ. Γεωργίου, Στήλη της Φοιτήτριας· Β. Σταματίου, Άγονες ώρες (ποίημα).

Μέσα στο δεκαπενθήμερο: Της Σύνταξης, Λίγα λόγια - Οι σελίδες του περιοδικού μας - Η Δημοτική βιβλιοθήκη - Μια έκκληση· Γιαν. Τσαλουχίδη, Ζωή και κίνηση του ΕΟΠ· Τ.

ΕΙΚΟΝΑ

86. Σελίδα τίτλου του τχ 1 του αρ. *279

Παπαδοπούλου, Η κίνηση της ΦΕΛ· Της Σύνταξης, Εκπολιτιστική ζωή· Μ. Αναγνωστάκη, Κριτική του βιβλίου - Αλληλογραφία».

(τχ 3) «Γ. Παρθένη, Άνοιξη (ποίημα)· Η. Θρακιώτη, Ιστορία ενός θανάτου (διήγημα)· Αντ. Νίκη, Νιότη (ποίημα)· Αντ. Σιγάλα, Η δημοτική μας βιβλιοθήκη· Δ. Καρανίκα, Η σωφρονιστική προσπάθεια στην Ελλάδα μετά την Απελευθέρωση του 1821· Της Σύνταξης, Από τ' αριστουργήματα του λαού μας· Θ. Φωτιάδη, Ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης· Μ. Αναγνωστάκη, Απροσδιόριστη χρονολογία (ποίημα)· Κ. Μανιάτη, Φοιτητές και Φοιτήτριες· N. Νάρβα, Ύμνος - Απαντοχή (ποιήματα).

Μέσα στο δεκαπενθήμερο: Της Σύνταξης, Απ' όσα μας γράφουν - Η γνώμη μας - N. Βασιλακάκη, Ζωή και κίνηση του ΕΟΠ· Τ. Π.. Η κίνηση της ΦΕΛ· Μ. Αναγνωστάκη, Κριτική του βιβλίου· Της Σύνταξης, Ο Τύπος - Νέα Βιβλία - Αλληλογραφία».

(τχ 4) «Θ. Φωτιάδη, Γεράσιμε Ναφτόπουλο (ποίημα)· N. Νάρβα, Οι Καμέλιες (διήγημα)· Γ. Ιμβριώτη, Το κωμικό· Μ. Γεωργίου, Στον αδερφό μου (ποίημα)· Α. Βακαλόπουλου, Φιλελληνισμός και Φιλέλληνες· Της Σύνταξης, Από τ' αριστουργήματα του λαού μας· A. Σιγάλα, Η δημοτική μας βιβλιοθήκη· M. Κύρου, Έλα κάποιο βράδυ (ποίημα)· Α. Στεφανίδου, Στήλη της φοιτήτριας.

Μέσα στο δεκαπενθήμερο: Της Σύνταξης, Μια υποχρέωση Απ' την Αθήνα - Η επέτειος της ίδρυσης της Ιατρικής μας Σχολής· Μ. Κ., Το θεατρικό τμήμα του Ε.Ο.Π.· Της Σύνταξης, Εκπολιτιστική ζωή - ζωή και κίνηση του Ε.Ο.Π.· Ν. Βενιέρη, Η χιουμοριστική έκθεση του Ε.Ο.Π.· Χ. Αυγερινού, Κριτική θεάτρου· Μ. Αναγνωστάκη, Κριτική βιβλίου - Αλληλογραφία».

(τχ 5) «N. Αποστολίδη, Τελευταία Επιφώνηση (ποίημα)· Γ. Βακαλό, Η αυθόρμητη ζωγραφική· Φ. Καρακώστα. Το πάθος μου (διήγημα)· Της Σύνταξης, Η Έρευνά μας· Στ.