Συγγραφέας: | Βαρών, Οντέτ |
Τίτλος: | Ελληνικός νεανικός τύπος (1941-1945) |
Υπότιτλος: | Καταγραφή |
Τίτλος σειράς: | Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας |
Αριθμός σειράς: | 10 |
Τόπος έκδοσης: | Αθήνα |
Εκδότης: | Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς |
Έτος έκδοσης: | 1987 |
Σελίδες: | 828 |
Αριθμός τόμων: | 2 τόμοι |
Γλώσσα: | Ελληνικά |
Θέμα: | Βιβλιογραφία |
Νεανικά έντυπα | |
Τοπική κάλυψη: | Ελλάδα |
Χρονική κάλυψη: | 1941-1945 |
Περίληψη: | Στους δύο τόμους του βιβλίου αυτού καταγράφονται τα νεανικά έντυπα, εφημερίδες και περιοδικά, που κυκλοφόρησαν από το 1941 ως το 1945. Η άνθηση που γνωρίζει το φαινόμενο του Τύπου στα χρόνια της κατοχής, είναι χωρίς ανάλογο προηγούμενο. Εξαντλώντας τα όρια της νομιμότητας και περνώντας παράλληλα στους μηχανισμούς της παρανομίας, παρέες, ομάδες και, κυρίως, αντιστασιακές οργανώσεις νέων εκδίδουν ένα πλήθος έντυπων. Η καταγραφή που παρουσιάζεται σε αυτό το βιβλίο είναι βέβαιο ότι μόνον ενδεικτική μπορεί να θεωρείται μιας πολύ πλουσιότερης εκδοτικής πραγματικότητας. Από την άλλη, όσο εκρηκτικό υπήρξε το εκδοτικό φαινόμενο τα χρόνια εκείνα, τόσες διώξεις αντιμετώπισαν τα έντυπα ίχνη του στα κατοπινά χρόνια, που δυσχέραναν τη διάσωση και διατήρησή τους. Αυτό εξηγεί και τις πολλές δυσκολίες που συνάντησε η έρευνα, καθώς και τα ερωτήματα που έμειναν αναπάντητα. |
Άδεια χρήσης: | Αυτό το ψηφιοποιημένο βιβλίο του ΙΑΕΝ σε όλες του τις μορφές (PDF, GIF, HTML) χορηγείται με άδεια Creative Commons Attribution - NonCommercial (Αναφορά προέλευσης - Μη εμπορική χρήση) Greece 3.0 |
Το Βιβλίο σε PDF: | Κατέβασμα αρχείου 30.2 Mb |

*218. Ζωντανά Νειάτα
ΑΧΑΪΑ 1944
Υπότιτλος: Όργανο Συμβουλίου Νομού Αχαΐας της Ε.Π.Ο.Ν.
Μόττο: (τχ 2) Όσοι δεν πήρατε τα άρματα, στα όπλα παιδιά!
[Χωρίς τόπο έκδοσης] Ξέρουμε (Παπαστεριόπουλος, Ο παράνομος τύπος. σ. 10) ότι το πρώτο φύλλο της κυκλοφόρησε στο βουνό. Για λεπτομέρειες γύρω από το τυπογραφείο όπου εκδόθηκε, βλ. Παπαστεριόπουλο σ. 34.
Το πρώτο τχ κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1944. Επισημάνθηκαν άλλα δύο τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου:
Αριθ. φύλλου 1 12 Ιούλη 1944
" " 2 8 Σεπτέμβρη 1944
" " 3 20 Σεπτέμβρη 1944
Αριθμός αντιτύπων: "Τυπώθηκε σε 2.000 αντίτυπα" (βλ. βιβλιογ.)
Τιμή: τχ 1 50.000 δρχ., τχ 2 200.000 δρχ., τχ 3 500.000 δρχ.
Σχήμα: 25x17 εκ. 2 σ. με αρίθ. τυπωμένο τρίστηλο
Από το άρθρο "Στ' άρματα Επονίτες" (τχ 3 σ. 1): "Η πολυπόθητη μέρα της λευτεριάς, για τη βασανισμένη πρωτεύουσά μας έφτασε. [...] Σ' αυτές τις στιγμές, τα προδοτικά τάγματα ασφάλειας, αδελφωμένα με τους κακούργους Ούννους, συνεχίζουν το βρωμερό έργο τους. Ταμπουρωμένοι σε μερικές πόλεις, βοηθάνε την υποχώρηση του μισητού εχθρού της Πατρίδας. [...] Παρασυρμένα Ελληνόπουλα, τι περιμένετε; Χωρίστε την τύχη σας από την προδοτική κλίκα του Κουρκουλάκου, εγκαταλείψτε τα τάγματα ασφαλείας και τις προδοτικές οργανώσεις. Η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, οι σύμμαχοι, ο ΕΛΑΣ, σας καλούν να καταθέσετε τα όπλα, σας δίνουν εγγύηση για τη ζωή, την ελευθερία σας και το γυρισμό στα σπίτια σας".
Περιεχόμενα: (τχ 1) "[Άρθρο για Επονίτισσες], Τα νειάτα ορμούν - Σκηνές άφθαστου ηρωισμού κι' αυτοθυσίας, Τ' αετόπουλα, [Από τη δράση] Επαρχία Πάτρας, Αιγιαλεία, Επαρχία Καλαβρύτων".

(τχ 2) "Επίθεση!!!, Τα σημειώματά μας: Εθνική Νεολαία - Εκπολιτισμός, Οι παιδικοί σταθμοί, Σκηνές ηρωισμού και αυτοθυσίας. Πώς βλέπουν την ΕΠΟΝ".
(τχ 3) "Στ' άρματα Επονίτες, Τα σημειώματα μας: Οι νέοι αυτόμολοι, Να σώσουμε την Πάτρα, Οι σύμμαχοι στη Γερμανία, Από τη δράση μας. Οι Επονίτες της Πάτρας, Εκπολιτιστική κίνηση, Στο πιεστήριο, Η αδάμαστη Αθήνα, 5.000 Επονίτες αντάρτες". Μέσα σε πλαίσιο το σύνθημα: "Όλοι επί ποδός πολέμου. Στη μάχη. Στην επίθεση. Εμπρός για την Πάτρα".
Εικονογράφηση: Ανάμεσα στις δύο λέξεις του τίτλου εικονίζεται ένας νέος με απλωμένα τα χέρια του δεξιά κι αριστερά.
Βιβλιογραφία: Ελληνικά περιοδικά για παιδιά και εφήβους αρ. 110· Παπαστεριόπουλος, Ο παράνομος τύπος, σ. 10, 34 [στη σ. 10 φωτογραφία τχ 2].
Στον Παπαστεριόπουλο, Ο Μωρηάς, αναδημοσιεύονται τα παρακάτω άρθρα της εφημερίδας: σ. 26-27 (τχ 1), σ. 27-28 (τχ 3 "Από τη δράση μας"), σ. 29 (τχ 2 "Σκηνές ηρωισμού και αυτοθυσίας"), σ. 30 (τχ 1 "Τα νειάτα ορμούν - Σκηνές άφθαστου ηρωισμού κι' αυτοθυσίας"), σ. 32 (τχ 2 "Πώς βλέπουν την ΕΠΟΝ"),σ. 38 (τχ 2 τίτλος),σ. 39 (τχ 1 "Τ' αετόπουλα"), σ. 40 (τχ 2 "Οι παιδικοί σταθμοί"), σ. 44-45 (τχ 3 "Στ' άρματα Επονίτες"), σ. 45-46 (τχ 2 "Επίθεση"), σ. 51 (ό,τι και Παπαστεριόπουλος σ. 10), σ. 69 (ό,τι και Παπαστεριόπουλος, Ο παράνομος τύπος, σ. 34). Στη σ. 69, ο Παπαστεριόπουλος δίνει πληροφορίες για το τυπογραφείο που έβγαιναν τα Ζωντανά Νειάτα: "Το τυπογραφείο οργανώνεται μ' ένα πρότυπο τρόπο [...] κι' η εγκατάστασή του γίνεται στο χωριό Μπούγα, 1 1/2 ώρα πιο πάνω από τη Χαλανδρίτσα, στο σπίτι της καλής ελληνίδας Μαίρης Αναγνωστοπούλου. Το προσωπικό του μ' επικεφαλής το Γιάννη Κουκόπουλο, το δεξί χέρι του Γαμβέτα στο παράνομο τυπογραφείο της Πάτρας, αποτελείται από έμπειρα τεχνικά στελέχη και παληούς καλούς αγωνιστές".

Αρχείο ΕΠΟΝ τχ 2, 3
ΔΦΛ τχ 1

*219. Ζωντανα Νιάτα
KABAΛΛA 1944
Υπότιτλος: Όργανο του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ε.Π.Ο.Ν. Καβάλλας
Καβάλλα
Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του 1944. Είναι γνωστό το 7°:
Χρόν. 1ος Αριθ. Φύλλου 7 30 του Σεπτέμβρη 1944
Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: 5 Λέβα [βουλγαρικό νόμισμα που κυκλοφορούσε στην κατεχόμενη από τους Βουλγάρους ζώνη]
Βιβλιογραφία: Ανταίος ΑΙΙ σ. 516· Ιστορία της Αντίστασης σ. 1478· Κουζινόπουλος σ. 103, 106· Φατσέα σ. 138· Φλάισερ σ. 38.
Λανθάνει

Ηπειρώτικα Νιάτα (τχ 18-33)
ΗΠΕΙΡΟΣ 1944-1945
βλ. *89. Λεύτερα Νειάτα (τχ 1-17)
ΗΠΕΙΡΟΣ 1943-1944
Υπότιτλος: Όργανο του Συμβουλίου Περιοχής Ηπείρου της ΕΠΟΝ

*220. Θεμελιωτής
ΦΑΡΚΑΔΩΝΑ 1944
Υπότιτλος : Όργανο του Επαρχιακού Συμβουλίου της ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων (Ε.Π.Ο.Ν.) Φαρκαδώνας
Μόττο : Είμαστε τα φλογοβόλα του αγώνα μας. Νέοι αντιφασίστες ΘΕΜΕΛΙΩΤΕΣ της νειάς γενιάς.
Φαρκαδώνα [Νομός Τρικάλων]
To πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του 1944. Επισημάνθηκε το 2°:
Χρόνος 1ος Αριθ. φύλλου 2 Γενάρης 15 1944
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: 1.000 δρχ.
Σχήμα: 24x20 εκ. 4 σ. με άρίθ. ανά τχ πολυγραφημένο δίστηλο
Από το τχ 2 σ. 4, άρθρο με τίτλο "Ο τύπος": "Τονίσαμε την ανάγκη της δημιουργίας του τύπου, κάθε ομαδικό και τμηματικό Συμβούλιο θα πρέπει να βγάνη την εφημερίδα του. Στην εφημερίδα αυτή θα γράφουμε ένα άρθρο όχι πολύ μεγάλο πάνω στην κατάσταση και το υπόλοιπο υλικό να είνε παρμένο μέσα από τη ζωή και τη δράση της ομάδας ή του Τμήματος. Η γλώσσα που θα χρησιμοποιείται να είνε η Λαϊκή δημοτική γλώσσα, να γράφετε απ' όλους".
Περιεχόμενα:
"Ο λαός απαντάει, Αγώνας ενάντια στην αγγαρεία, Διαπιστώσεις απ' το κίνημά μας, Ευχαριστήριο του ΕΛΑΣ για την Ε.Π.Ο.Ν. Φαρκαδώνας, Εκπολιτιστική μας δράση: Γλέντια - χοροί - θέατρα - Έρανοι - Νυκτέρια - Κινητοποιήσεις, Οργανωτικά καθήκοντα: Συνεδριάζει η δεκαρχία - Βοήθεια στους πυροπαθείς - Ενίσχυση του Εφεδρικού Ε.Λ.Α.Σ. - Ο Πανελλήνιος Έρανος της Ε.Α., Η κίνηση γύρω απ' το δέμα του αντάρτη, Προσοχή στις γκεσταπίτικες διαδόσεις, Οικονομική στήλη, Προσοχή για την υγεία μας και τον εκπολιτισμό, Ο τύπος".
Αρχείο ΕΠΟΝ

221. Θρακικά Νειάτα
ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ 1944
Υπότιτλος: [Όργανο της ΕΠΟΝ Διδυμοτείχου]
Διδυμότειχο [Νομός Έβρου]
Κυκλοφόρησε άγνωστος αριθμός τχ μέχρι τον Οκτώβριο του 1944.
Βιβλιογραφία: "Η Αλληλογραφία μας", εφ. Νεανική Φωνή του Γραφείου Ανατ. Μακεδονίας Θράκης της ΕΠΟΝ, αρ. φ. 7 (31 Οχτώβρη 1944),σ. 2.
Λανθάνει

*222. Ιερολοχίτης
[ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ] 1944
Υπότιτλος: Όργανο της Πανελληνίου Απελευθερωτικής Οργανώσεως Νέων (Π.Α.Ο.Ν.)
Μόττο: Μην ειπούν στο στοχασμό τους / τα ξένη έθνη αληθινά
Εάν μισούνται ανάμεσά τους / δεν τους πρέπει λευτεργιά.
ΣΟΛΩΜΟΣ
Κλείσε μέσα σου την Ελλάδα και θα νοιώσης να σπαρταρά κάθε είδος μεγαλείου. ΣΟΛΩΜΟΣ
[Θεσσαλονίκη]
Επισημάνθηκε μόνο το τέταρτο τχ με τις ακόλουθες ενδείξεις:
30 Ιουνίου 1944 1340η μέρα του Ελλην. Πολέμου
39ος Μήνας της Σκλαβιάς Αριθ. φύλλου 4
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Σχήμα: 28,5x18,5 εκ. μονόφυλλο τυπωμένο τρίστηλο
Στο κύριο άρθρο με τίτλο "Αιωνία Ελλάς" σημειώνεται: "Μείνατε Έλληνες, 100 φορές Έλληνες 1000 φορές Έλληνες χωρίς αυτό να εμποδίζη να είσθε αριστεροί, αριστεροί όμως μέσα στα πλαίσια του Σοσιαλισμού και της Ελληνικής πραγματικότητος μακρυά απ' τον Διεθνισμό που απαρνείται τες Εθνικές και ηθικές αξίες".
Άλλα άρθρα: "Ευλάβεια, ΣΝΟΦ, Εκπομπή Καΐρου 25-3-44, Δηλώσεις του κ. Ήντεν".
Βιβλιογραφία: Για την ΠΑΟ ο Α. Κέδρος, Η ελληνική αντίσταση 40-44, εκδ. Θεμέλιο, τόμ. Α', σ. 232-233, σημειώνει: "Στη Θεσσαλονίκη [...] εμφανίζεται μια καινούργια ψευτοαντιστασιακή οργάνωση, η ΠΑΟ. Όταν οι αληθινοί σκοποί της ΠΑΟ (Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωσις) ξεσκεπάζονται, οι κρυπτοφασίστες [...]θα περάσουν ανοιχτά στην υπηρεσία του κατακτητή".
ΙΑΠΜ

*223. Καθρέφτης
ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ 1944
Υπότιτλος: Εσωοργανωτικό Όργανο του Επαρχιακού Συμβουλίου ΕΙΙΟΝ Καλ/κας
Μόττο: Τακονισμένα μας όπλα: η κριτική και αυτοκριτική
Καλαμπάκα [Νομός Τρικάλων |
Βγαίνει από Συνταχτ.[ική] Επιτρ.[οπή].
Επισημάνθηκε μόνο το τρίτο τχ. Το πρώτο πρέπει να κυκλοφόρησε αρχές '44:
Χρονιά Β'. Αριθ. φύλ. 3 2 Φλεβάρη 1944
Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω πότε διακόπηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: 1.000 δρχ.
Σχήμα: 23x18 εκ. 4 σ. με αρίθ, ανά τχ πολυγραφημένο μονόστηλο
Στη σ. 4 άρθρο με τίτλο "Μάχη της ποιότητας" όπου σημειώνεται: "Ο τύπος. Είναι το μόνο μέσο της ψυχικής σύνδεσης των μελών μας. Μέσα στα νεολαιίστικα φύλλα μας εκφράζονται οι πόθοι, γνώμες, αντιλήψεις και επιδιώξεις της νέας γενιάς, διαβάζοντάς τα ζωντανεύουν οι πόθοι μας, ενσαρκόνωνται και γίνονται συνείδησή μας. Νοιώθει ο καθένας τους υπόλοιπους στο πλευρό του και αρχίζει να σκέφτεται όχι σαν άτομο αλλά σαν σύνολο οργανωμένο. Ο τύπος είναι προορισμένος να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο τόσο καθοδηγητικό όσο και διαφωτιστικό και κατά συνέπεια στη συνειδητοποίηση και μαχητικοποίηση των μελών μας.
Γι' αυτό μπαίνει επιταχτικά το καθήκο να διαβάζεται προσεχτικά και μελετημένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, αναλύοντάς τον φαρδιά πλατειά. Να κυκλοφορεί και να διαβάζεται και στο τελευταίο μέλος μας -τον τελευταίο αγράματο- να φτάνει στην τελευταία καλύβα". Παρακάτω ο τύπος χαρακτηρίζεται σαν το "σπουδαιότερο προπαγανδιστικό μέσο".

Περιεχόμενα:
«Η πορεία μας, Απ' τη σκοπιά μας, Οργανωτικό μάθημα: Συνέλευση της Ομάδας, Μάχη της ποιότητας».
Αρχείο ΕΠΟΝ

*224. Καινούργια Ζωή
ΗΠΕΙΡΟΣ 1944
Υπότιτλος: Όργανο του Ίου Συμβουλίου Νομού Ε.Π.Ο.Ν. Ηπείρου
Μόττο: Εμπρός, για τη Λευτεριά, την Πρόοδο και την Ευτυχία της Νιας Γενιάς.-
Ήπειρος
Μέχρι τον Ιανουάριο του 1944 κυκλοφόρησαν 3 τχ. Επισημάνθηκε το 3°:
Αριθ. Φύλ. 3 5 Γενάρη 1944
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: 200 δρχ.
Σχήμα: 34x21 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο από τις δύο όψεις
Στο τχ 3 κύριο άρθρο με τίτλο "Νίκη της Νεολαίας και του Λαού"; "Μέσ' στις Χριστιανικές μέρες των γιορτών που καθένας θα προσπαθούσε να βρη κάποια ανακούφιση. Μέσ' στη καρδιά του χειμώνα, της πείνας και της ξυπολησιάς, δεχόμαστε βάρβαρη, δολοφονική επίθεση απ' τους εχθρούς της Νεολαίας και του Λαού Γερμανοφασίστες και Εδεσίτες. [...] Η ηρωικοί μας σταυραετοί, οι αγαπημένοι μας αντάρτες της Ηπείρου δώσανε ένα γερό μάθημα σ' όλους τους άτιμους και προδότες Εδεσίτες και Γερμανοφασίστες. Ο ηρωικός μας Λαϊκός στρατός ΕΛΑΣ, γέννημα και θρέμμα του Λαού μας πολέμησε λιονταρίσια και τους τσάκισε".
Άλλα άρθρα:
"Οι απόψεις μας: Οι νέοι στο αντάρτικο, Το ψωμί μας· Χριστουγεννιάτικες βραδυές· Η ΕΠΟΝ του χωριού Β· Με τον καινούργιο χρόνο· Απ' τη ζωή και την κίνηση των οργανώσεών μας".
Αρχείο ΕΠΟΝ

*225. Καινούργια Ζωή
[ΘΕΣΣΑΛΙΑ] 1944
Υπότιτλος: Όργανο επαρχιακού Συμβουλίου Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων [δυσανάγνωστο]
Μόττο: Τρίζουν γκρεμίζονται θρόνοι νέα ζωή μάς καλεί
[Θεσσαλία]
Το πρώτο τχ πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του '44. Επισημάνθηκε το τχ 2 :
Χρόνος Αος Φύλλο 2° 30 Μάρτη 1944
Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: 6.000 δρχ.
Σχήμα: 25,5x20 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο από τη μία όψη δίστηλο
Στο τχ 2 σημειώνεται: «Στο εξής, η εφημερίδα θα βγαίνει με τον τίτλο "Καινούργια Ζωή"». Δεν μας πληροφορεί με ποιο τίτλο όμως έβγαινε μέχρι τότε η εφημερίδα, και καθώς δεν έχει γίνει γνωστός ούτε ο τόπος, δεν ξέρουμε ποιο έντυπο αντικατέστησε. Το όνομα του τόπου είναι εντελώς δυσανάγνωστο στον υπότιτλο, η εφημερίδα όμως απόκειται με τον υπόλοιπο τύπο της Θεσσαλίας στο Αρχείο του Κ.Σ. της ΕΠΟΝ.
Περιεχόμενα:
"Η οργάνωση, Νέες της Ελλάδας, Εμπρός στον αγώνα, Τα οικονομικά μας".
Αρχείο ΕΠΟΝ

*226. Καινούργια Ζωή
ΠΤΕΛΕΟΝ 1944
Υπότιτλος: Δεκαπενθήμερο Όργανο της Ομάδας Πτελεού Πανελλαδικής Οργάνωσις Νέων (ΕΠΟΝ)
Πτελεόν [Νομός Μαγνησίας]
Βγαίνει από συνταχτική επιτροπή
Κυκλοφόρησαν 2 τχ στις αρχές του 1944. Επισημάνθηκε το τχ 2-3:
Χρόνος A' Αρ. φύλ. 2-3 Φλεβάρη 1 1944
Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: [δεν αναγράφεται]
Σχήμα: 29x20,5 εκ. μονόφυλλο χειρόγραφο και από τις δύο όψεις δίστηλο
Από το άρθρο με τίτλο "Η αγάπη είναι δύναμις": "Ένα αγώνα τέτοιο σαν το σημερνό πρέπει να τον λούζη και να τον φωτίζη η γλυκειά και χριστιανική λέξη αγάπη. Μέσα σε κάθε καρδιά τίμια Ελληνική που καίεται από λευτερωτικά συμφέροντα πρέπει να 'ναι γεμάτη από καρπούς αγάπης [...] Όλοι οι Έλληνες σα μια ψυχή να προχωρήσουμε με τη δύναμη της Ένωσις για το κοινό συμφέρο της λευτεριάς".
Άλλα άρθρα:
"Το καθήκον του φρουρού, Η γυναίκα σαν αγωνίστρια, Πώς θα γίνουμε καλλίτεροι, Κινητοποίησις".
Αρχείο ΕΠΟΝ

ΕΙΚΟΝΑ
77. Εξώφυλλο του τχ 3 του αρ *227

*227. "Κοραής"
ΑΘΗΝΑ 1944
Υπότιτλος: Μηνιαία Φιλολογική Επιθεώρηση
Όργανο της ανεξάρτητης ομάδας νέων λογοτεχνών
Αθήνα· Διεύθυνσις Υπεύθυνου, Σύνταξης και Γραφεία: Αγίας Θέκλης 3α
Διευθυντής Γιάννης Καπετανάκης· Οικονομικός Διευθυντής Βαγγέλης Ντάρδας· Αρχισυντάκτης Π. Ιωάννου· Υπεύθυνος της Σύνταξης και επί της ύλης: Κ. Ματθαίου.
Κυκλοφόρησαν τρία τχ το 1944 με την ένδειξη "Περίοδος Β΄":
Χρόν. Β' Μάρτιος-Απρίλιος 1944 φύλ. 1°
" " Ιούνιος-Ιούλιος 1944 " 2°
" " Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1944 " 3°
Δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Τιμή: τχ 3 17.000.000 δρχ.
Σχήμα: 25x17 εκ. 16 σ. ανά τχ με αρίθ. συνεχή (σ. 1-80 για τα 3 τχ)
Το περιοδικό αποτελεί έκδοση της "Ανεξάρτητης Ομάδας Νέων Λογοτεχνών". Στο οπισθόφυλλο δημοσιεύεται κατάλογος των εκδόσεων της A.O.N. Λογοτεχνών, όπου περιλαμβάνονται και ποιητικές συλλογές και πεζά και μελέτες. Το περιοδικό είναι η έβδομη έκδοση του καταλόγου, και αναφέρονται τα τρία τχ με τις χρονολογικές τους ενδείξεις. Στη σ. 65 του τχ 3, σε άρθρο του Γ. Καπετανάκη με τίτλο "Η αγωγή του Έλληνα" σημειώνεται: «Πολεμήσαμε κάποτε ενάντια στους εχθρούς της Ελληνικής Ηθογραφίας κι' ενισχύσαμε τη Σχολή Σκαρίμπα όταν τάχε βάλει με την Ακαδημία και το Λoγιωτατισμό. [...] "Τόπο στους νέους" δεν το πιστέψατε σεις θα τον καταχτήσουμε τον τόπο εμείς οι νέοι της γενιάς μας οι ένδοξοι για άδοξοι, άσημοι για επίσημοι».
Περιεχόμενα και συνεργάτες (τχ 3):
"Γιάννης Καπετανάκης, Αγωγή του Έλληνα· Παύλος

Ιωάννου, Καϋμοί της ξενητειάς (ποίημα)· Παύλος Ιωάννου, Ο κ. Ξενόπουλος και η γλώσσα μας· Παύλος Ιωάννου, θέατρο· Παύλος Ιωάννου, Αλληλογραφία· Βάσσος Ζερβάκος, Από Πειραιά εις Γύθειον (Εικόνες εκ του φυσικού)· Γιώργος Μούγιος, Ροζίτα (ποίημα)· Κώστας Ματθαίου, Ο Κήρυκας (Ηθογραφία)· Κώστας Ματθαίου, Πεννιές· Τάσσος Σγάντζος, Γιατί Γκρεμίστηκε ένας θρόνος (Ιστορικές παρενθέσεις)· Μ. Λαμπρινίδης, Χαρούμενο τέλος (Μια ιστορία σαν τις άλλες)· Μίνος Ανδρουλιδάκης, Κριτική του βιβλίου· Βαγγέλης Ντάρδας. Ταξικοί αγώνες (μελέτη)".
Εικονογράφηση: δίπλα στον τίτλο φωτογραφία πορτραίτου του Αδ. Κοραή.
ΕΛΙΑ τχ 3

*228. Η Κουτσουκέλλα
"ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗ ΕΛΛΑΣ" 1944
Υπότιτλος: Διασυμμαχικόν φύλλον αστείας σοβαρότητος.
Εκδίδεται εις Αγγλικήν (Κουτσουκελέσιον)
Ρωσσικήν (Κουτσουκέλεφ)
Γαλλικήν (Λα Κουτσουκέλ)
Ελευθέρα Ορεινή Ελλάς
Διευθυντής και υπεύθυνος για καρπάζωμα, Γιατζόγλου Τάκης αντάρτης Ιερού Λόχου 5/40 Σ.Ε.
Κυκλοφόρησαν 3 τχ από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944:
Ιούλιος 1944 [Φύλλο 1°]
Αύγουστος του 44 Φύλλο 2°
Σεπτέμβρης του 44 Φύλλο 3°
Αριθμός αντιτύπων: "κυκλοφορούσε σε καμιά Δεκαριά Αντίτυπα".
Τιμή: δυο αυγά ή λίγη μπομπότα ή ότι προαιρείσθε (τχ 1)
Σχήμα: 29x20 εκ. 3-5 σ. ανά τχ αριθ. δακτυλογραφημένο
Για το έντυπο αναφέρονται τα εξής στο π. Ιστορικόν Αρχείον Εθνικής Αντιστάσεως: «Η "Κουτσουκέλα" είναι μια σατυρική φυλλάδα που εξεδίδετο από ομάδα Ανταρτών του Ιερού Λόχου με επί κεφαλής τον Αθηναίο φοιτητή Νομικής Τάκη Γιαγτζόγλου και κυκλοφορούσε σε καμιά Δεκαριά Αντίτυπα δακτυλογραφημένα στη γραφομηχανή του 3/40 Συντάγματος των EOEA. Ανάμεσα απ' τις φαιδρές και εύθυμες ή πικρόχολες γραμμές της ξεπηδά όλη η ζωή και η μικρή Ιστορία του Ιερού Λόχου και των Ιερολοχιτών». Στο πρώτο φύλλο, στο πρώτο άρθρο με τίτλο "Γιατί τη βγάζουμε" σημειώνεται: "Τη βγάζουμε γιατί έπρεπε πια να βγη. Ήταν κάτι που γούρμασε. Επιταχτική, ανελέητη στο θέλω της ανάγκη, που δώθε κείθε χτυπούσε το αυγότσουφλο της αιδώς που τήνε καλούπωνε, για να ξεπετάξη το κλωσσοπούλι της ευθυμίας. Πλέρια λεύτερο το ξεπέταγμά της, θα φέρη κάθε

ψυχή που αισθάνεται, στις ανερεύνητες, άγνωρες πτυχές της ψυχής του καθένα".
Τα περιεχόμενά της είναι σατιρικά και ψυχαγωγικά άρθρα, με θέματα παρμένα απ' την καθημερινή ζωή των ανταρτών του Λόχου.
Βιβλιογραφία. Δ. Σ., "Ιστορικόν του Ιερού Λόχου ΕΟΕΑ", π. Ιστορικόν Αρχείον Εθνικής Αντιστάσεως, τόμ. Α' (Απρίλιος 1958-Μάρτιος 1960), αρ. φ. 8, σ. 1.
ΕΣΗΕΑ τχ 1-3 (φωτοτυπία)
ΕΙΚΟΝΑ
78. Από την πρώτη σελίδα του τχ 1 του αρ. *228

229. Λαϊκός Φρουρός
[ ; ] 1944
Υπότιτλος: Όργανο της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων Χης Μεραρχίας
Το πρώτο τχ κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1944. Δεν είναι γνωστό αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Βιβλιογραφία: Ανταίος ΑΙΙ σ. 509 [φωτογρ. τχ 1]· Φατσέα σ. 141.
Λανθάνει

*230. Ο Λαός Νικά
ΑΘΗΝΑ 1944
Υπότιτλος: Έκδοση ΕΠΟΝ
Αθήνα
Επισημάνθηκε σειρά τχ που κυκλοφόρησαν όλα τον Δεκέμβριο του 1944.
αρ. 5 12.12.44
" 6 17.12.44
" 7 18.12.44
" 10 20.12.44
" 11 22.12.44
" 12 26.12.44
" 13 28.12.44
" 14 28.12.44
Δεν είναι γνωστό αν συνεχίστηκε η έκδοση.
Αριθμός αντιτύπων: άγνωστος
Σχήμα: 35x25 εκ. μονόφυλλο πολυγραφημένο από τη μια όψη
To έντυπο κυκλοφορούσε τον Δεκέμβριο του 1944 κάθε 2-3 μέρες και παρακολουθούσε από κοντά τα γεγονότα της Αθήνας.
Περιεχόμενα: (τχ 5) "Δεν θα υποκύψωμε ποτέ σε καταχτητή, Λαός και ΕΛΑΣ κερδίζουν περίλαμπρες νίκες, Αν οι Άγγλοι φαντάροι ήξεραν την αλήθεια!, Έπεσε ένα από τα μεγαλείτερα φασιστικά φρούρια, Διαλύονται οι συμμορίες, Θ' απεργήσουν οι Άγγλοι μηχανικοί, Δεν θα ξεχάσουμε την πράξη τους".
(τχ 6) "Δεν θα λυγίσουμε μπροστά σε καμμία θυσία, Ο Ε.Λ.A.Σ. νικά παντού !, Έτσι πολεμούν οι Επονίτες μας !".
(τχ 7) "Όλος ο φιλελεύθερος κόσμος στέκει στο πλευρό μας! Ο αγώνας συνεχίζεται πάντα με την ίδια αποφασιστικότητα!, Έτσι πολεμούν οι Επονίτες μας".
(τχ 10) "Ο λαογέννητος Ε.Λ.Α.Σ. συντρίβει τους νέους επιδρομείς, Πατριώτες, Ειδήσεις απ' τα Μέτωπα, Εμπρός για τη Βιέννη, Κάτω τα χέρια απ' την Ελλάδα".
(τχ 11) "Ο Αμερικανικός Λαός στο πλευρό της Ελλάδας!,
- 1. Πρακτικά Συμποσίου, Ιστορικότητα νεότητας, 1986
- 2. Ζιώγου, Μέση Εκπαίδευση κοριτσιών, 1986
- 3. Παπαγεωργίου, Μαθητεία στα επαγγέλματα, 1986
- 4. Τομαρά - Σιδέρης, Συγκρότηση-διαδοχή γενεών, 1986
- 5. Τσικνάκης, Nεανικός Tύπος (1915-1936), 1986
- 5α. Πανοπούλου - Τσικνάκης, Νεανικός Τύπος, 1992
- 6. Actes du Colloque, Historicité de l’ enfance ..., 1986
- 7. Da Silva, L’ historicité de l’ enfance ..., 1986
- 8. Καλαφάτη, Σχολικά κτίρια πρωτοβάθμιας εκπ., 1988
- 9. Μπακαλάκη - Ελεγμίτου, «Εις τα του οίκου», 1987
- 10. Βαρών, Νεανικός Τύπος (1941-1945), 1987
- 11. Φουρναράκη, Εκπαίδευση των κοριτσιών, 1987
- 12. Καρπόζηλου, Νεανικός Τύπος (1830-1914), 1987
- 13. Μαχαίρα, Νεολαία 4ης Αυγούστου, 1987
- 14. Κωνσταντινόπουλος, Μαθητεία ... χτιστών, 1987
- 15. Πάτσιου, «Η Διάπλασις των Παίδων», 1987
- 16. Σοφιανός, Νομικό καθεστώς νεότητας, 1988
- 17α. Αντωνίου, Προγράμματα Μ. Εκπαίδευσης, Α΄, 1987
- 17β. Αντωνίου, Προγράμματα Μ. Εκπαίδευσης, Β΄, 1988
- 17γ. Αντωνίου, Προγράμματα Μ. Εκπαίδευσης, Γ΄, 1989
- 18. Κουλούρη, Ιστορία και Γεωγραφία, 1988
- 19. Πρακτικά Συμποσίου, Πανεπιστήμιο, 1989
- 20α. Χαρίτος, Το Παρθεναγωγείο του Βόλου, Α΄, 1989
- 20β. Χαρίτος, Το Παρθεναγωγείο του Βόλου, Β΄, 1989
- 21. Σιδέρη, Έλληνες φοιτητές Πίζας, 1989-1994
- 22. Moullas, Concours poétiques, 1989
- 23. Αγγελοπούλου - Μπρούσκου, Παραμύθια, 1994
- 24. Κυρτάτας, Παιδαγωγός, 1994
- 25. Μπόμπου - Σταμάτη, Καταστατικά Πάδοβας, 1995
- 26. Angélopoulou - Brouskou, Contes Grecs, 1995
- 27. Ρηγίνος, Μορφές παιδικής εργασίας, 1995
- 28. Παπαδάκη, Το εφηβικό πρότυπο ..., 1995
- 29. Κορασίδου, Οι άθλιοι των Αθηνών, 1995
- 30. Κιουσοπούλου, Χρόνος και ηλικίες, 1997
- 31. Κόκκωνας, Μαθητές Κεντρικού Σχολείου, 1997
- 32. Κουλούρη, Αθλητισμός, 1997
- 33. Πρακτικά Συμποσίου, Χρόνοι της Ιστορίας, 1998
- 34. Αγγελοπούλου - Μπρούσκου, Παραμύθια, 1999
- 35. Δημητρόπουλος - Ολυμπίτου, Αρχείο ΕΠΟΝ, 2000
- 36. Μερτύρη, Η καλλιτεχνική εκπαίδευση, 2000
- 37. Σαλίμπα, Γυναίκες εργάτριες (1870-1922), 2002
- 38. Παπαθανασίου, Ορεινός χώρος, 2003
- 39. Λάππας, Πανεπιστήμιο και φοιτητές, 2004
- 40. Δελβερούδη, Οι νέοι στις κωμωδίες, 2004
- 41. Αγγελοπούλου κ.ά., Παραμύθια, 2004
- 42. Καραμανωλάκης, Ιστορική επιστήμη, 2006
- 43. Τσερές, Μέση Εκπαίδευση στη Λευκάδα, 2006
- 44. Αγγελοπούλου κ.ά, Παραμύθια, 2007
- 45. Κατσάπης, Κοινωνική στορία του ροκ, 2007
- 46. Κώτση, Νοσολογία παιδικών ηλικιών, 2008
- 47. Παπαθανασίου κ.ά., Νεολαία Λαμπράκη, 2008
Προηγούμενη | Επόμενη | Σελίδα: 473 |

*218. Ζωντανά Νειάτα
ΑΧΑΪΑ 1944
Υπότιτλος: Όργανο Συμβουλίου Νομού Αχαΐας της Ε.Π.Ο.Ν.
Μόττο: (τχ 2) Όσοι δεν πήρατε τα άρματα, στα όπλα παιδιά!
[Χωρίς τόπο έκδοσης] Ξέρουμε (Παπαστεριόπουλος, Ο παράνομος τύπος. σ. 10) ότι το πρώτο φύλλο της κυκλοφόρησε στο βουνό. Για λεπτομέρειες γύρω από το τυπογραφείο όπου εκδόθηκε, βλ. Παπαστεριόπουλο σ. 34.
Το πρώτο τχ κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1944. Επισημάνθηκαν άλλα δύο τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου:
Αριθ. φύλλου 1 12 Ιούλη 1944
" " 2 8 Σεπτέμβρη 1944
" " 3 20 Σεπτέμβρη 1944
Αριθμός αντιτύπων: "Τυπώθηκε σε 2.000 αντίτυπα" (βλ. βιβλιογ.)
Τιμή: τχ 1 50.000 δρχ., τχ 2 200.000 δρχ., τχ 3 500.000 δρχ.
Σχήμα: 25x17 εκ. 2 σ. με αρίθ. τυπωμένο τρίστηλο
Από το άρθρο "Στ' άρματα Επονίτες" (τχ 3 σ. 1): "Η πολυπόθητη μέρα της λευτεριάς, για τη βασανισμένη πρωτεύουσά μας έφτασε. [...] Σ' αυτές τις στιγμές, τα προδοτικά τάγματα ασφάλειας, αδελφωμένα με τους κακούργους Ούννους, συνεχίζουν το βρωμερό έργο τους. Ταμπουρωμένοι σε μερικές πόλεις, βοηθάνε την υποχώρηση του μισητού εχθρού της Πατρίδας. [...] Παρασυρμένα Ελληνόπουλα, τι περιμένετε; Χωρίστε την τύχη σας από την προδοτική κλίκα του Κουρκουλάκου, εγκαταλείψτε τα τάγματα ασφαλείας και τις προδοτικές οργανώσεις. Η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, οι σύμμαχοι, ο ΕΛΑΣ, σας καλούν να καταθέσετε τα όπλα, σας δίνουν εγγύηση για τη ζωή, την ελευθερία σας και το γυρισμό στα σπίτια σας".
Περιεχόμενα: (τχ 1) "[Άρθρο για Επονίτισσες], Τα νειάτα ορμούν - Σκηνές άφθαστου ηρωισμού κι' αυτοθυσίας, Τ' αετόπουλα, [Από τη δράση] Επαρχία Πάτρας, Αιγιαλεία, Επαρχία Καλαβρύτων".